Voorpagina
Door: Gerhard Smeenk
mei 2025
Voorwoord
Door: Melle Boudewijns
Terwijl ik dit schrijf wordt iedereen om mijn heen gevoerd: de kwikstaartjes voeren hun kleintje en dat kun je vanuit ons huis goed zien. Wij hebben veel vogelhuisjes in de tuin waaronder hele simpele en meer bijzondere. De meest bijzondere, een vogelhuisje met vuurtoren wordt sinds kort door een pimpelmezen familie bewoond. Het huisje bevind zich dicht bij onze achterdeur maar dat lijkt ze niet te kunnen schelen, er wordt de hele dag door gevlogen met eten. En dan is er ook nog het stel eenden in de sloot dat met vier kleintjes heen en weer dobbert en met elkaar lekker aan het eten is.
Ik hoop dat onze lezers met behulp van de artikelen in deze Achter de Rugediek geestelijk gevoed worden.
Onze boeren
Door: Marga Boudewijns
Interview met Mylène (24 jaar) en Piet (76 jaar) Rodenburg van IJsboerderij Labora, Hollandseweg 2, De Cocksdorp
Het was de bedoeling dat Dennis Rodenburg, jongere broer van Mylène en net als Mylène kleinkind van Piet, ook deel zou nemen aan dit interview maar hij ligt met griep op bed. Het was prachtig weer en net een uurtje voordat de ijsverkoop start, dus we konden lekker buiten zitten.
Piet, hoe ben jij met je vrouw Anneke, zoon Christiaan en diens toenmalige vriendin op Texel terecht gekomen?
De familie komt van een bedrijf uit het Zuid-Hollandse Noorden in 1957, de vader van Piet had daar een boerenbedrijf en Piet was daar ook bij betrokken. Ze hielden daar destijds koeien en varkens en de twee gezinnen konden daar goed van leven.
Piet en zijn vrouw Anneke kregen als eerste een tweeling, Christiaan en Wilma, daarna kwamen er nog een zoon en een dochter. Christiaan wilde ook graag koeienboer worden maar er was op dat bedrijf niet voldoende omzet voor 2 gezinnen om van te leven. Net zoals nu was er in de jaren 80 ook al een mestprobleem en zij hadden een intensief bedrijf met veel koeien op een klein stukje grond.
Het bedrijf grensde aan een tuinbouwgebied en er was belangstelling van een tuinder. Piet was destijds 48 en hij heeft toen samen met Christiaan besloten om te verkopen, in 1996 kocht de familie boerderij Labora. Piet en Christiaan hebben er veel werk aan gehad om het bedrijf gereed te maken voor de koeien, oude gebouwen af te breken en er nieuwe op zetten. Het had 10 jaar leeggestaan en was als opslagplaats voor van alles en nog wat gebruikt.
Weet je ook iets over dat mooie huis dat hier ooit gestaan heeft?
Piet geeft aan dat tijdens de Russenoorlog alles is platgebrand behalve het statige huis. In 1960 is dat huis gesloopt omdat het een plat dak had dat aan alle kanten lekte. Er stonden bijzondere mooie gevels aan de voorkant maar het eigenlijke dak was plat. Na de sloop hebben ze het huis aan de linkerkant van de schuur gebouwd. De schuur is in 1948 na de oorlog gebouwd met Duitse moppen, je gebruikt tenslotte wat je hebt.
Ik heb, betreffende de geschiedenis van Labora, er het Boerderijenboek *) op nageslagen: Op 53 ½ hectare land, dat afgesplitst was van hoeve Holland, liet Leonardus Johannes Timmermans in 1910 een modern huis met twee verdiepingen bouwen. In die tijd was het zeer ongebruikelijk op Texel een huis te bouwen dat beneden 4 en ook boven 4 kamers had. Daardoor ontbraken de bedsteden. Er volgt een lange rij van pachters en kopers. Na de Russenoorlog werd Bas Hermensz. Van der Beek bedrijfsleider tot in 1987. Eigenaar Herbert Jochems verkocht toen de boerderijen Labora en Buitenzorg met totaal 111 hectare land waarop 150 koeien werden gehouden aan de gebroeders Marius en Alewijn van Willigen. Het melkquotum van een miljoen liter speelde een belangrijke rol. In oktober 1987 werd de complete veestapel van 260 runderen naar Bunnik overgebracht en daar geveild. De gebouwen van Labora werden gebruikt voor het houden van meststieren door Hendrik Johannesz. van der Star.
Mylène, hoe ben jij in het bedrijf terecht gekomen?
Als kind was en werd ze niet erg betrokken bij het bedrijf, in tegenstelling tot haar broer Dennis. Twee dagen voor haar Havo examen kreeg ze te horen dat haar vader, Christiaan, ongeneeslijk ziek was. Ondanks dat, haalde ze het examen. Het was eigenlijk de bedoeling dat ze daarna door zou gaan op het VWO en daarna studeren, dat leek haar fantastisch, op kamers gaan en het hele studentenleven. Het werd echter een zware zomer want aan het eind van de zomer overleed haar vader, het VWO was net begonnen. Ze is toen een paar weken thuis geweest maar van het VWO kwam niets terecht.
Er waren naast het overlijden ook zorgen over de voortgang van het bedrijf zonder haar vader. Ze is toen in het huis van haar vader op Labora gaan wonen, zij en Dennis hadden het bedrijf geërfd. Ze is toen in het bedrijf aan de slag gegaan met Piet en de in februari aangenomen bedrijfsleider melkvee John van Schaik. Piet had het bedrijf in 2015 aan Christiaan verkocht maar zodra Christiaan ziek werk is Piet weer volop aan het werk gegaan. Piet is nu nog bewindvoerder van Dennis. De bewindvoering van Myléne en Dennis duurt tot de leeftijd van 23 jaar.
Van John heeft Mylène veel geleerd over het werken met koeien en dat beviel haar goed. Ze besloot toen de opleiding Agrarisch Ondernemerschap te gaan doen in Dronten maar dat was nog te vroeg en te veel en haar gezondheid liet op dat moment te wensen over. Ze is toen weer in het bedrijf aan het werk gegaan en wat later heeft ze toch besloten om een opleiding te gaan doen, MBO 4 Veehouderij in Alkmaar.
Tijdens die opleiding heeft ze een aantal hele leuke stages gedaan. Ze heeft leren melken bij Anton Bakker aan de Westerweg dat had ze thuis niet geleerd want op Labora hebben ze al sinds 2009 melkrobots. Daarna heeft ze stage gelopen bij een bedrijf vlakbij Hoorn, daar hadden ze een zuivel tak en maakten daar ook yoghurt, vla en boter. Ze is ook nog naar Nieuw-Zeeland geweest, op buitenland stage. Daar was een megastal met 360 koeien die met de hand gemolken moesten worden. Mylène zou daar 3 maanden verblijven maar het werden er 2 omdat Corona om zich heen begon te grijpen. Haar eindstage heeft ze gedaan bij melkveebedrijf v.d. Star op de Schorrenweg. Daar hadden ze 240 koeien en melkrobots en de melk gaat naar Campina.
Na het MBO heeft ze in twee winterperiodes een kadercursus gedaan met als verdieping melkvee en de financiële kant van het runnen van je bedrijf. Myléne zit nu volop in het bedrijf en heeft nog wel wat studiegroepen op het eiland, zoals een groep die zich bezighoudt met het beheer van je financiën en regelgeving en wordt verzorgd door Flynth, dat is een advies en accountancy bureau op het vasteland. Het is voor haar van belang om zich te verdiepen in de financiële kant van het bedrijf. Daarnaast zit ze ook in een studiegroep betreffende bodemonderzoek. Om er voor te zorgen dat de koeien op goede grond grazen en daardoor gezonder zijn en betere melk produceren. Zo is er bodemonderzoek gedaan en wordt er ook gekeken naar de kwaliteit van de mest die weer uitgereden wordt op het land. Afgelopen winter hebben ze een wied eg gekocht. Die gaat over de bodem tegen onkruiden maar brengt ook zuurstof in de grond en je kunt er ook mee zaaien. Mylène zit ook in het bestuur van de Vleesvee Vereniging Texel.
Wie wonen er allemaal op Labora?
Dennis en Mylène wonen in het voormalige huis van vader Christiaan achter de grote parkeerplaats. In het huis naast de ijsverkoop woont bedrijfsleider John met zijn vriendin Mandy.
Piet woont met Anneke verderop op de Hollandse weg.
Dennis heeft wat minder met het melkvee bedrijf en het ijs. Hij werkt graag in de tuin- en akkerbouw en daarnaast heeft hij een eigen bedrijf opgericht: Rodenburg Precisielandbouw. Je kunt het bedrijf vinden op facebook. Het draait om het besparen op dure middelen om je gewassen te beschermen en er wordt gewerkt met een drone. Bij een proef is gebleken dat er 86% bespaard kon worden. Een innovatieve methode voor de landbouw, goed voor de portemonnee en goed voor het milieu.
Kun je nog wat meer vertellen over het bedrijf?
Het bedrijf draait om de melkkoeien, de ijsbereiding en de ijsverkoop. Er zijn natuurlijk de speeltoestellen en de overige dieren. John is degene die de overige dieren beheerd en verzorgd en dat zijn er nogal wat, er lopen pauwen, er zijn hertjes, kippen, kalkoenen, loopeenden en cavia’s maar, het is een hobby van John en Mandy en het is niet voor de bezoekers van de ijsboerderij, daar staat dit los van.
Mylène houdt zich op dit moment vooral bezig met de ijsbereiding, de aansturing en de planning daarvoor. Daarnaast is ze bezig met het melkvee en doet ze ongeveer de helft van de financiële administratie. De ander helft wordt nog gedaan door haar tante Wilma. Één keer in de 14 dagen komt Wilma een dag bij hen werken. Dat doet Wilma graag, ook om haar vader en moeder te zien.
Op Labora zijn ook nog 20 stuks vleesvee, nakomelingen van hun eigen koeien dus geïnsemineerd met zaad van vleesvee stieren. Het vleesvee is ook een hobby van Mylène. Er zijn wat Belgische Blauwe, er waren ook wel af en toe Black Angus koeien en er zijn nu 2 Wagyu koeien. Er worden er ongeveer 3 per jaar geslacht en het vlees er van wordt in de winkel verkocht.
Opa Piet is vliegende keep en is voor bijna alles in te zetten behalve het ijsgebeuren daar heeft hij in het verleden wel veel mee gewerkt maar hij doet nu liever andere dingen. Het bijhouden van de tuin doet Piet samen met Mandy die “groene vingers” heeft. Mandy ondersteunt ook bij de ijsbereiding.
De familie Rodenburg heeft zelf 67 hectare grond en pacht er nog 26 hectare bij. Ze hebben nu 115 melkkoeien, 3 melkrobots, 2 mestrobots en een voerrobot. De koeien eten behalve gras, voederbieten, mais en wat krachtvoer. De melkopbrengst van ongeveer 2 koeien is voldoende voor het ijs, de rest gaat naar Campina.
*) Boerderijenboek – geschiedenis en naamgeving van alle boerderijen op Texel hun eigenaren en bewoners, samengesteld door Cor Reij, Cees Hoogerheide en Karel van Empel
Staat te kiek/stond te kiek
Door: Anneke en Leo Saal
Staat te Kiek: Wie is dit? Oplossingen kunnen naar redactie@achterderugediek.nl .
Stond te Kiek:
In “Stond te Kiek” stond In “Stond te Kiek” stond Tine van der Veen-Eelman, Tine behoort tot de oudere inwoners van de Cocksdorp en heeft er haar hele leven hier al gewoond, in haar eigen bewoording wil ze hier tot haar laatste snik blijven wonen. Ze heeft het naar haar zin in haar huisje aan de Johan Hodshonstraat 5, Tine behoort tot de oudere inwoners van de Cocksdorp en heeft er haar hele leven hier al gewoond, in haar eigen bewoording wil ze hier tot haar laatste snik blijven wonen. Ze heeft het naar haar zin in haar huisje aan de Johan Hodshonstraat 5.
TOEN en NU
Door: Jan Kersten (TOEN) en Melle Boudewijns (NU)
TOEN en NU toont beelden uit de Cocksdorp en de polders in het verleden en zoveel mogelijk dezelfde beelden nu.
Dit keer het strandpaviljoen bij paal 28.
TOEN:
NU:
Eerst juf, toen boerin, maar toch ook weer juf
Door: Karla van Rooijen – van der Meulen
“ Op de groene baren ver van overzee
Daar kwam een schip gevaren
Wie vaart er met ons mee?
Van binnen is ‘t van zilver
Van buiten is ’t van goud
De zeilen zijn van zeildoek
De mast die is van hout
24 muizen, die werken hard en vlug
De kapitein een dikke eend
Stond boven op de brug
’t Is maar een verhaaltje
En heus niet allemaal waar
Jongetje in zijn bedje
Die droomde alles maar!”
Er zijn vast lezers die dit lied herkennen. In de jaren zeventig van de vorige eeuw schalde dit lied regelmatig door de Kikkertstraat. Het werd uit volle borst gezongen door de kinderen die in de Cocksdorp op school zaten. Vooral als de ramen van klas 1/2 (nu groep 3/4 ) open stonden, kon iedereen meegenieten. Van wie ze het geleerd hadden?
Van de juf van de schoolreisjes zoals deze in het vorige nummer beschreven waren. De juf die na haar sollicitatie in witte rok en met hakjes aan, achter op de brommer bij meester Douma naar de Slufter moest….. Nu denkt u misschien: dat was toch in Midden- Eierland en niet in de Cocksdorp? Die klopt helemaal. Het zit namelijk zo:
De juf uit Midden- Eierland ging na haar sollicitatie in de kost. Daar was voldoende ruimte, ze kreeg een eigen kamer en kon met het gezin mee eten. In de woonkamer beneden was een kachel, de rest van het huis was gewoon koud. Ze mocht in de woonkamer een makkelijke stoel voor zichzelf neerzetten en ze was van harte welkom om de avonden warm door te brengen. Schriftjes nakijken deed ze soms onder de dekens in bed. De juf genoot van haar werk met de kinderen. Toch moest ze hier al gauw mee stoppen. Ze kreeg namelijk verkering met een boerenzoon. Ze maakten al snel trouwplannen en trouwen betekende in die tijd voor vrouwen: stoppen met werken! Belachelijk natuurlijk, maar het was nu eenmaal zo in die tijd.
Op 1 oktober 1966 stopte ze met werken op school. Nu had ze nog de tijd om haar nieuwe thuis aan de Oorsprongweg in orde te maken. Ze had van haar salaris een naaimachine gekocht en daarop naaide ze eindeloos gordijnen. Het huis had namelijk veel en hoge ramen. Meubels kocht ze van het door haar opgespaarde pensioengeld. Op 28 oktober 1966 trouwde ze. Het werd een mooie bruiloft waarbij alle kinderen van de school versiert bij de Waddenkerk hun opwachting maakten. Dat was een prachtig en ontroerend gezicht! Al die lieve blije kinderen waar ze nu afscheid van moest nemen…..het deed haar echt wat.
Toen de juf was getrouwd werd ze boerin. Het was natuurlijk een heel ander leven dan ze gewend was. Ze kon op het gebied van het boerenleven veel nieuwe dingen ontdekken en leren en dat vond ze spannend en leuk en soms natuurlijk ook wel lastig. Zo was het allereerste jaar dat ze op de boerderij als kersverse boerin woonde, een heel nat jaar. Daardoor moesten ze de bieten met de hand met een tang oogsten. Brrr…..koud en nat!!
Ze kan zich nog als de dag van gisteren herinneren hoe de veeartsen Beekman en de Houter bij hen een koe met een keizersnee verlosten.
Hoewel ze het niet van plan was, had ze toch, net als zoveel Texelaars in die tijd, binnen de kortste keren in de zomer gasten.
Ze had veel werk gemaakt van de ruimte waar de gasten zouden komen. Gelukkig kreeg ze
van familie en vrienden spullen om het naar behoren in te richten.
Zo kreeg ze twee ijzeren bedden, van die bedden waarbij je de voeten en hoofdsteun in kon klappen zodat het ene bed onder het andere bed kon worden geschoven.
Daarop kwamen twee matrassen van kapok. Ook de matrassen had ze overgenomen. Omdat ze ondertussen in verwachting was, had ze al een kinderbedje van iemand gekregen. Dat kwam goed uit; want de eerste gasten die ze kregen waren een echtpaar uit Berlijn met hun dochtertje Annet.
Na de eerste nacht slapen vroeg ze natuurlijk beleefd aan de man of ze goed hadden geslapen.
Doordat ze ooit op de Middelbare school een vriendin uit Zwitserland had gehad sprak ze best goed Duits. De man liet weten dat alles prima in orde was, maar alleen had hij problemen met het matras waar hij op lag. Ze ging meteen met hem kijken wat er aan de hand kon zijn en of het opgelost kon worden.
Een kapokmatras heeft knopen om de kapok op de goede plaats te houden. Een knoop was verdwenen en daardoor was een bobbel ontstaan. Ze gaf een flinke klap op de bobbel en hoopte dat het daarmee in orde zou zijn. Helaas was de man niet tevreden. Ze wist niets anders te doen dan de man te adviseren om dan maar een hotel in de Koog te zoeken. Maar dat heeft de man niet gedaan…..ieder jaar bleef hij komen, zes weken lang tot het dochtertje Annet zes jaar oud was. De matrassen had ze het jaar erop natuurlijk wel vervangen.
Na verloop van tijd kon ze veertien gasten boven in de boerderij ontvangen en van de helft van de wagenschuur was ook nog een zomerhuisje gemaakt. Ondanks alle drukte en ondanks het feit dat er op hun boerenbedrijf altijd veel te doen was, hielp haar man een buurman met melken toen dat nodig was.
De buurman was daar natuurlijk heel blij mee en als dank kregen ze een zoggie cadeau.
Het dochtertje wat in 1968 was geboren bedacht een mooie naam: Bloemia! Het scharminkeltje Bloemia groeide op tot een mooi gezond schaap. De eerste dochter van dit schaap noemden ze Philippia. Uiteindelijk heeft de lieve Bloemia 30 nakomelingen voortgebracht. De juf, die nu boerin was geworden, werkte graag met haar handen. Het naaien van gordijnen kon ze geweldig , maar was vooral noodzaak. Nu ze zelf schapen hadden werd het tijd om te leren spinnen. Zelf wollen draden maken waar ze mee kon breien was natuurlijk handig. Toen ze het eenmaal kon, heeft ze menig vestje kunnen breien van zelfgesponnen wol van eigen schapen. Ze had echt aardigheid in het zelf kunnen maken van nuttige zaken. Dat kwam al snel precies de juiste mensen ter ore.
Toen ze twee dochtertjes had werd ze gevraagd of ze alsjeblieft op de school in de Cocksdorp Nuttige Handwerken wilde komen geven. Bij deze vraag ging haar juffenhart sneller kloppen en begonnen haar ogen te glimmen. Het was maar een klein baantje….maar toch…..kennelijk was het geen probleem meer dat ze getrouwd was. Ze moest wel het een en ander regelen……..gelukkig was haar schoonmoeder bereid om een middag in de week op het dochtertje te passen wat nog niet naar school ging. Ze aten tussen de middag warm, schoonmoeder at mee en dan ging zij op de fiets naar de school in de Cocksdorp voor de Nuttige Handwerk les.
En geloof me: in die tijd was handwerken nog echt nuttig. Het werd alleen aan de meisjes gegeven en het bestond uit breien, haken en naaien. De kans is groot dat er nog dames onder de lezers zijn die dankzij haar heel wat goed bruikbare mooie kleren zelf hebben gemaakt. Maar…….ze maakten niet alleen nuttige dingen met de meisjes, er werd in de lessen ook geëxperimenteerd met meer nutteloze, maar wel leuke technieken zoals macramé of werken met kralen. Hiervoor kreeg ze hulp van Herma Reuvers Wirtz, die veel kennis op dit gebied had opgedaan bij de Plattelandsvrouwen. Vier jaar lang was ze boerin en een klein piepje juf. Na vier jaar handwerk juf kwam er weer een vraag.
De school ging uitbreiden en daarom hadden ze na de grote vakantie dringend een juf nodig! Ze moest snel beslissen en ze besliste snel. Maria Witte van hoeve Dordrecht, nog maar 18 jaar, wilde wel op de jongste passen. De oudste ging mee naar de klas en Ardje Schraag bracht haar naar de kleuterschool als de les begon. Alles goed geregeld en vanaf dat moment klonk het dagelijks in de Kikkertstraat: “Op de groene baren, ver van overzee Daar kwam een schip gevaren, wie vaart met ons mee?”
Nieuws van de gemeente
Iets melden
Opstaande stoeptegel? Berm kapot? Gevaarlijke verkeerssituatie? Parkeeroverlast? Vernielingen? Ongedierte? Wateroverlast? Rondslingerend afval? Stel de gemeente op de hoogte! Samen houden we het eiland opgeruimd en veilig. Een melding maken kan online via www.texel.nl/ietsmelden
Reisdocument
Binnenkort naar het buitenland? Check of je reisdocument nog geldig is! Zo niet, vraag dan aan de balie van het gemeentehuis tijdig een nieuw document aan. Een afspraak maken is niet nodig. Neem het oude document en een recente pasfoto mee. Een aanvraag duurt doorgaans een week. Meer informatie op www.texel.nl/direct-regelen
Wegwerkzaamheden
Waar wordt er aan de weg gewerkt, zijn er omleidingen? Blijf op de hoogte via www.texel.nl/werkaandeweg
Witgoed omruilen
Huurt u een woning? En heeft u in het jaar 2023 of 2024 energietoeslag van gemeente Texel gehad? Dan kunt u een voucher (een bon) van € 750,- aanvragen. Met de voucher kunt u uw oude wasmachine, koelkast, vriezer, droger of kookplaat van minimaal 6 jaar oud omruilen voor een energiezuinige wasmachine, warmtepompdroger, koel-vriescombinatie, vriezer of inductiekookplaat. Meer info en voucher aanvragen via: www.texel.nl/witgoed
Lening voor energiebesparende maatregelen en langer zelfstandig wonen
Wilt uw huis of vakantiewoning verduurzamen? Of uw woning aanpassen zodat u langer zelfstandig kunt wonen? Hiervoor zijn via gemeente Texel verschillende leningen mogelijk.
Mogelijke maatregelen
U kunt denken aan de volgende maatregelen:
• plaatsen van zonnepanelen (maximaal € 10.000)
• klimaat- en/of natuuradaptieve maatregelen (maximaal € 15.000)
• verduurzamen van een woning of vakantiewoning; isolatie, warmtepomp
• asbestsanering als onderdeel van het verduurzamen van een woning of vakantiewoning
• funderingsherstel als onderdeel van het verduurzamen van een woning of vakantiewoning
• maatregelen voor het levensloopbestendig maken van de woning (maximaal € 15.000). Dit is alleen voor woningen, niet voor vakantiewoningen.
Drie soorten leningen
Er zijn 3 soorten leningen: de stimuleringslening toekomstbestendig wonen consumptief, de stimuleringslening toekomstbestendig wonen hypothecair en de verzilverlening. Meer informatie vindt u op www.texel.nl/stimuleringsleningen.
Tegelwippen: Tegel eruit, groen erin!
Ook dit jaar doet gemeente Texel weer mee met het NK Tegelwippen. Elke inwoner van Texel kan meedoen door voor 31 oktober a.s. tegels uit eigen tuin te wippen en daar groen voor in de plaats te zetten.
Klimaatverandering
‘Het lijkt misschien een druppel op een gloeiende plaat, maar elke tegel houdt hitte vast en laat de temperaturen hoger oplopen en dat veroorzaakt hittestress’, aldus wethouder Rikus Kieft. ‘Bovendien kan regenwater minder goed wegzakken in de grond, wat een extra belasting geeft op het riool. Tegelwippen is dus een goed idee. Nu, maar vooral ook met het oog op de toekomst’.
Hoe doet u mee?
Geef het aantal gewipte tegels uit uw eigen tuin door (met bewijsfoto’s voor en na) op nk-tegelwippen.nl en lever uw tegels in bij Dros Grondverzet, Hooijschuur Groen of De Hamster. Er worden ook nog ophaaldagen georganiseerd.
Lees meer op www.texel.nl/tegelwippen
Blijf kijken!
Door: Klaas de Jong
Kemphanen
Het is weer mei en dat betekent dat alle vogels op hun mooist zijn, om het hardst zingen en hun uiterste best doen om op hun paasbest voor de dag te komen. Een extreme uitslover is toch wel de Kemphaan. Deze opschepper krijgt extra veel nek- en kraagveren om veel indruk te maken op de vrouwtjes en natuurlijk op andere mannetjes. In bruin, zwart, wit of blond, maar meestal in combinaties van die kleuren, rennen ze in graslanden achter elkaar aan en zitten elkaar continu in de haren (veren). Of je nu in polder Waal & Burg bent, bij de vogelkijkhut van Dijkmanshuizen staat of langs Utopia wandelt, er zijn in deze tijd van het jaar veel Kemphanen op Texel en ze getroosten zich geen enkele moeite om te laten zien wie er de baas is. En het is natuurlijk geluk hebben als ze dat dicht bij de weg doen, zoals je langs de Staart regelmatig kunt zien.
De Kemphanen broeden helaas niet meer op Texel, al tientallen jaren niet meer, maar het voorspel zien we gelukkig nog wel veel gebeuren. De echte baltsplekken, die ook wel ‘lek’ worden genoemd, liggen nu alleen nog in Scandinavië en Rusland, waar ook nog gebroed wordt. Daar geldt overigens een hele hiërarchie tussen de mannetjes, die deels is gebaseerd op de kleur die de kraag heeft. De mannetjes met een witte kraag zijn bijvoorbeeld niet welkom op de centrale baltsplaats. Zij mogen enkel aan de randen opereren. En nog bijzonderder: sommige mannetjes krijgen helemaal geen kraag en blijven eruit zien als vrouwtjes. Zij worden faren genoemd. De faren houden zich onopvallend in de buurt van de vrouwtjes op, doen feitelijk alsof ze vrouwtjes zijn, en als de mannetjes vechten (kempen!) en de veren vliegen in het rond, dan pakken de faren gauw hun kans. Een interessant fenomeen, omdat ze soms, als de gekraagde mannetjes wél opletten, hun dekmantel hoog moeten houden en een paring moeten ondergaan. Dat noem ik nog eens toewijding!
Op sien Tessels wordt de Kemphaan kragenmaker genoemd en let ook eens op dat huis in Midden-Eierland: de Kragedrèèger (Hoofdweg 69). Dat zal ook op de Kemphaan slaan. En in De Waal is bijvoorbeeld een appartementenverhuur ‘de Kemphaan’ en de grootste molen in polder Waal & Burg heet zelfs de Kemphaan, zoals ook te lezen in de Molendatabase (https://www.molendatabase.nl/molens/ten-bruggencate-nr-10029). Niet voor niets heet het nieuwe fietspad door polder Waal & Burg dan ook het Kragenmakerspad. Een aanrader om eens te gaan befietsen!
Blijf kijken!
www.vogelsoptexel.nl
Texel Airport
Door: Mike de Bruijn
We hebben een zonnig en droog voorjaar met aardig wat vliegverkeer. De parachutisten zijn begin april begonnen en ook de rondvluchten zijn toen opgestart. Het is nog niet echt druk, al was het eind april en begin mei in de vakantie én het mooie (vlieg)weer toch bedrijvig.
Van maart tot en met vorige week (half mei) hebben we slechts 20 mm regen gehad. De afgelopen jaren waren de voorjaars juist was natter, maar garantie dat het droge weer doorzet hebben we niet. Het kan net zo goed een wisselvallige zomer opleveren. Ook in het Corona jaar 2020 was het van maart tot en met mei erg droog. Toen viel er in maart, april en mei respectievelijk 25, 21 en 12 mm. Als ik goed herinner was er toen ook sprake ook van veel wind uit het oosten en noorden net als dit jaar.
Overigens was maart met gemiddeld 7,0 graden flink kouder dan vorig jaar (8,4). April was wel warmer met 10,3 graden tegen 10,0 in 2024. Het lijkt er op dat mei ook een warme maand gaat worden. Ondanks het dipje van afgelopen week. Dat was voor ons wel balen, want we hadden op 24 mei onze Fly-in Cinema gepland. Er hadden zich meer dan 100 vliegtuigen opgegeven uit Nederland, België, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. De meeste zouden zaterdag aankomen, lekker eten in ons vliegveldrestaurant Restaurant Kooger en vervolgens de film Flyboys kijken. Sommige vanuit hun vliegtuig en andere op een stoeltje met een dekentje, want de film kan pas vertoond worden als de zon onder is en dan kan het behoorlijk afkoelen. De deelnemers hebben allemaal een draadloze headset op van Outdoor Cinema, zodat alleen het publiek het geluid van de film hoort. Verder is het dan gewoon stil en hoor je de weidevogels. Na de film gaan een aantal naar een hotel of B&B, maar de meeste kiezen er voor om een tentje op te zetten bij hun vliegtuig.
In de loop van de week zagen we dat de weersverwachting niet goed was. Niet alleen heeft het scherm een limiet van windkracht 5, ook moeten de vliegtuigen veilig naar Texel kunnen vliegen en ook weer veilig naar huis kunnen vliegen. Op donderdagmiddag hebben de beslissing genomen om het evenement te annuleren. Achteraf viel het qua wind op vrijdag nog best mee, maar zaterdag bleek dat we een goede beslissing hadden genomen. Er stond veel wind en in de middag en avond regende het. Ook zat de bewolking erg laag en was het horizontale zicht marginaal. Dit laatste betekende dat Texel onbereikbaar was voor vliegtuigen. Bij ons moet je namelijk op zicht binnenkomen en niet op instrumenten, zoals de grote luchtvaart bij slecht weer. Als we het ‘event’ door hadden laten gaan, had vrijwel niemand naar Texel kunnen komen. Kortom, goeie call. We kijken nog samen met alle betrokkenen of we de Fly-in Cinema nog later dit jaar kunnen organiseren, maar een nieuwe datum is niet eenvoudig.
Komende week valt er nog wat regen, dus we hopen dat de baan wat groener wordt. De start- en landingsbanen lijken nu wel verhard. Je kan je dan bijna niet meer voorstellen dat het zo nat was eerder dit jaar dat we vliegverkeer moesten weigeren. Hopelijk trekt het wat bij en krijgen we een mooi Hemelvaartweekend en Pinksteren. Daarna wordt het weer wat rustiger en bereiden we ons voor op het hoogseizoen.
Smoothiefietsen
Smoothiefietsen Reuma Patiënten Vereniging Texel (RPV) beschikbaar voor non-profitorganisaties
Wat is een smoothiefiets? Een fiets waarbij je door te trappen een blender aanstuurt die een heerlijke smoothie voor je mixt.
Op woensdag, 14 mei, werden twee smoothiefietsen in gebruik genomen.
Initiatiefneemster Joke van der Sluis, voorzitter van de RPV, en Sander Vermeulen van
Vermeulen Bikes verrichtten de openingshandeling. Joke van der Sluis zette Sander Vermeulen in het zonnetje. Hij produceerde de fietsen tegen gereduceerd tarief en zorgt belangeloos voor onderhoud en transport van de fietsen. Zowel het Texelfonds als de Stichting Samen Eén Texel droegen bij aan de financiering van de fietsen. Eén fiets is zelfs geschikt gemaakt voor mensen met een fysieke beperking. De fietsen mogen gratis gestald worden bij Schietsportvereniging Odysseus.
De RPV stelt de fietsen belangeloos beschikbaar aan Texelse non-profitorganisaties zonder winstoogmerk om in te zetten bij evenementen en clubactiviteiten. De organisaties moeten zelf zorgen voor de ingrediënten van de smoothies en kunnen voor de smoothies een vergoeding vragen om de clubkas te spekken. In ruil voor het gebruik stelt de RPV een gift aan de vereniging natuurlijk op prijs, maar dat is geheel vrijblijvend.
Wil je de fietsen reserveren stuur dan tijdig een e-mail naar: rpvtexel@texel.com.
Vermeulen Bikes bezorgt dan één of beide fietsen.
Tevens werden de prijzen uitgereikt aan de winnaars van de quiz. Velen hadden er veel tijd in gestoken om de toch wel moeilijke vragen te beantwoorden. De prijzen zijn gesponsord door: Kees de Waal, Vispaleis van der Star, Cinema Texel, De Krim Texel en de Historische Vereniging.
Score 13 punten: Bob A. Schelhout Aubertijn, Gerco Aberson, Janette Lap
Score 12 punten: Annette Barhorst
Score 11 punten: Els Huisman-Van Heerwaarden
Score 10 punten: Herma Christiaans, Liny Petersen
Hulp gevraagd!
Achter de Rügediek is opzoek naar extra medewerkers. Wij zoeken mensen die verhalen kunnen vertellen over de Cocksdorp. Vind je het leuk om artikelen te schrijven of vind je het leuk om te helpen met het in elkaar zetten van de krant geef je dan op via redactie@achterderugediek.nl .
Energie besparen
Door: FIXBrigade Texel
Bel ons en we komen gratis bij u onderzoeken waar kou vandaan komt. We gaan langs alle deuren en ramen. Zo zien we ook of u in de keuken, gang of ergens anders warmte verdwijnt. Zoals bij de voordeur of de trap naar boven. Doet u bijvoorbeeld de deur naar gang dicht, want dat helpt. Of naar de keuken of bijkeuken?
Verder geven we aandacht aan de Cv-installatie en ontluchten indien nodig uw radiatoren.
RADIATOREN ?
Dit zijn wel rare dingen. Om radiatoren goed te laten werken, kan je ze het best vlak voor de winter ontluchten. Om nog extra profijt te hebben van radiatoren kun je radiatorfolies aanbrengen.
WAT DOET RADIATOR-FOLIE ? De folie zorgt dat warmte in de radiator hoger wordt (teruggekaatst), dus effectiever uit de radiatoren uw kant op gaat. Het ziet eruit als de aluminiumfolie van koken.
Wij gebruiken hoog-rendement HR-folie van Tonzon. Op internet kom ik claims tegen dat folie wel 70% meer warmte effect oplevert.
Nou, laat dat in de praktijk 50 % zijn. Dat is dan mooi de helft meer warmte … KASSA !
Op het moment staat de gasprijs weer op recordhoogte. Milieu Centraal gaat uit van een besparing van 10 m3 gas per m2 folie per jaar … Kassa.
Hoe?
Bij radiatoren met 2 platen monteren we folie tegen de radiator met magneetjes, aan muurzijde van radiator. (Voor de doe-het-zelver heeft Gamma ook een folie, achterin de zaak laatste stelling links).
Heb je radiator met enkele plaat, dan kun je de iets dikkere folie met dubbelzijdige tape op de muur plakken. (folies, magneten, dubbelzijdige tape vind je op zelfde plek in Gamma.)
Belangrijk:
- De folie plaats je alleen bij radiatoren die áán staan, dus warm worden. En tegen een buitenmuur gemonteerd staan.
- Nog belangrijker: koude lucht komt over de vloer naar radiator om opgewarmd te worden en de lucht stijgt op langs de gordijnen (zoals in vorig stuk: gordijnen dus niet voor de radiator).
- Zorg daarom dat de lucht over de vloer naar uw radiator kan. Banken, kasten, boeken en dozen blokkeren die warmte. Die uit de weg zetten is een eerste stap die u geld besparen.
Wil je meer tips en handigheden horen? Bel ons en we komen langs. Want we vinden tot nu toe bij iedereen manieren om meer warmte binnen te houden en de kou buiten. Om zo geld te besparen.
FIXbrigadeTexel komt gratis helpen en is bedoeld voor hen met inkomsten die niet boven 140% van minimumloon komt. Wat we vinden, monteren we met plezier en materialen kost je ook niets.
Bel ons op 0222- 314 939 en vraag naar Gemma, elke werkdag tot 12 uur. Ze werkt bij TexelEnergie en mag voor ons je aanmelding noteren. Meer weten over ons? Kijk op www.fixbrigadetexel.nl
Durperhonk
Inhoudsopgave