Voorpagina
Door: Gerhard Smeenk
Voorwoord
Door: Jaap Boon
OVERSTEEK
Naar ik vermoed zullen er heel wat Rügediekers zijn die er geen weet van hebben, dat je vanaf hier niet alleen naar Vlie kunt varen, maar dat we hier in de Noordkop een heuse pont hebben waarmee je – weliswaar op ellebogenstoom – een OVERSTEEK kunt maken. Met de auto lukt sowieso niet, met een fiets wordt het martelen, maar lopend een perfekcte oplossing om een schitterend rondje te maken. Loop vanaf de bliksemschicht over de kruin van de dijk met rechts het Eierlandse kanaal en links de Eendracht polder, dan zie je vlot de trekpont, die ligt te wachten tot jij trekkend aan de lijnen jezelf kaarsrecht overzet naar het onverharde stuk van de Hollandse weg. Na OVERSTEEK van de Hoofdweg begint een bebord wandelpad, dat je mooi kunt volgen over het land van Dorpzicht en kom je weer fris en fruitig bij de schicht. Wandel en geniet van dit prachtige deel van onze Noordkop.
Dorpzicht lag er flink verleidelijk bij, toen er aardig wat golfjes op de Rogsloot liepen. Als jochies met stoere praat tegen mekaar begon het al rap te kriebelen om de palingvlet van meneer Visman (die in de rietkraag lag} te lenen om als echte zeebonken effe een spannende OVERSTEEK te maken. Met flink wat man aan boord van wal en manoevreren met alleen zo’n lange duwstok gaf al flink wat lastigheid, maar daar trok die stevige Zuidwester zich niks van aan. Afijn het schip strandde op het uitstekende stuk achter de Kokkelbol, waar vaak de koek en zopie ’s winters stond. Meneer Visman wachtte ons op samen met veldwachter Tromp. Daar begon een heel andere OVERSTEEK. Niet voor de enige keer stonden we rap op Visman’s Tempo bestelautootje voor een opvallende tocht door Durp tot aan Tromp’s adres in het Molenbos. Om de beurt een preek en boete doen in ’t skuurtje, een trap onder je kont en de straf zat erop, dacht je misschien… maar je had nog wel lopend de OVERSTEEK terug naar huis nog voor de boeg.
Maar ook blijft de OVERSTEEK de moeite waard om de boeg van de Vlieboot te volgen voor een fraai tochtje over het wad en een trip over ons prachtige buureiland. Bij de steiger op de hors stap je over op die stoere oude 8 wielige legertruck, waarmee de OVERSTEEK van die zandwoestijn op zich al een belevenis is. Hij zet je af bij de fiesenverhuur naast het Posthuis. Trappend door een prachtig natuurgebied langs de Noordzee kant naar het knusse Vliedorp, waar je na een gezellige hap en snap de OVERSTEEK naar de wadkant maakt en hopelijk voor de wind zeilend weer aan een versnapering op het terras van het Posthuis belandt. Ja, je mag ook weer mee retour en als de Vriendschap rustig koers zet naar de steiger op het kleine strandje, kun je geleidelijk je geest weer de OVERSTEEK laten maken naar het gewone leven van alle dag.
Midden Eierland
Door: Chiel De Graaf
Hoe ervaart u de digitale “Achter de Rügediek” ???? Mail ons graag even uw reactie via abonnee@achterderugediek.nl . Bedankt alvast !!!
Onze boeren
Door: Marga Boudewijns
Interview met Fedor Hoedjes en Karen Hoedjes-Den Draak van boerderij Wamberg, Hoofdweg 57, De Cocksdorp
Dat het soms even zoeken is naar de juiste ingang van een boerderij of huis is wel eens lastig als je er nog niet eerder geweest bent. Ik kwam van de richting De Waal en reed met mijn auto richting Midden-Eierland. Bij de ingang aangekomen nam ik de eerste ingang naar Boerderijcamping Texel De Wamberg.* Leuk, want ik zag de ruim opgezette goed ingedeelde camping en het mooie sanitair gebouw, vervolgens terug de auto in en de volgende afslag, net na de boerderij genomen, als je daar omheen rijdt kom je op een grote open plaats waar je de auto makkelijk kwijt kunt. Ik zag Karen binnen staan en klopte op het raam want, er was een hond en dan kijk ik wel even uit (lieve hond trouwens, maar waaks en dat is goed). Fedor en Karen waren er beiden, dus, even voorstellen, kopje koffie, glaasje water en het interview kon beginnen.
Kun je wat vertellen over de geschiedenis van de boerderij en van de familie Hoedjes op deze hoeve?
Eerst maar even wat formele geschiedenis, althans, wat het Grote Boerderijenboek er van vindt. De Nieuwe Wamberg komt voor op een kaart van Kikkert uit 1854. De boerderij is vernoemd naar een landgoed in Berlicum genaamd De Wamberg, een groot landgoed met een kasteel, herenhuis etc., gesticht in circa 1360, het kwam via overerving in handen van de bankiers familie Van Lanschot, zij hebben in 1872 de naam “De Nieuwe Wamberg” gegeven aan de boerenhoeve. Daarna passeren een heleboel huurders. Op een zaterdagavond in januari 1924 zakte huurder Reijer Kos met een brandende lantaarn door de hooizolder en er ontstond een brand die niet te blussen was. De boerderij brandde geheel af en de smeulende puinhoop moest maandagnacht nog bestreden worden. Er werd een nieuwe stolp gebouwd.**
Fedor en Karen geven aan, naar aanleiding van bovenstaand stuk uit het Grote Boerderijenboek, dat volgens hen, alleen de stoep en het bakhuisje overbleven na die brand en dat zij nu in de nieuw gebouwde stolp wonen.
Op de website: https://www.decocksdorp.info/hoeve-de-wamberg/ vinden we nog wat aanvullende informatie. Op het erf van De Wamberg kwam in 1858 de droogtoren naast het aangrenzende stenen gebouw van de meestoof Onverwacht. Een meestoof is een opslagplaats voor meekrap, een landbouwproduct waarvan de sappen uit de knol werden gebruikt om verf te maken. Het drogen van de meekrap was specialistenwerk. De boeren die meekrap verbouwden, vaak zelf afkomstig uit Zeeland of Zuid-Holland, haalden meestoof-drogers uit hun vroegere woongebied.
Aan het begin van de Tweede Wereldoorlog in juni 1940 sloeg een bom een groot gat in het weiland van De Wamberg, zo’n 600 meter van de Marthahoeve, ook aan de Hoofdweg.
Fedor en Karen vertellen dat tijdens de Russenopstand een loods achter de stolp in brand is gestoken omdat er een Georgische soldaat in verstopt zat. Een andere Georgische soldaat rende het land in, beiden zijn neergeschoten. De loods was een aparte schuur achterop het erf.
Nu dan het verhaal van de familie Hoedjes. Fedor is op De Wamberg geboren. De opa en oma van Fedor komen van een boerderij tussen ’t Veld en Moerbeek, achter Schagen. De pacht werd daar opgezegd dus moest de familie op zoek naar een nieuwe boerderij. Toen opa op de markt hoorde dat er iemand ging kijken naar een boerderij op Texel, nam hij dat verhaal mee naar huis, waarop oma aangaf dat hij dan ook maar zo snel mogelijk moest gaan kijken. Ze hadden het geluk dat ze werden uitgekozen om te gaan boeren op de Pietershoeve aan de Postweg. In 1952 zijn zij op Texel gaan wonen, opa en oma en hun vier kinderen, de tweeling Kees en Jaap, Jan en Lucy.
De koeien werden op een schuit geladen en via het Noord-Hollands kanaal het Marsdiep overgevaren. Eenmaal aangelegd in Oudeschild met de veewagen naar… nee niet naar de Pietershoeve. Boer Dros die op de Pietershoeve zat, mocht er nog een jaar blijven zitten. De koeien hebben toen een jaar op hoeve De Heerlijkheid aan de Slufterweg doorgebracht. Zomers werden ze gemolken op het land en in de winter stonden ze op stal.
In 1953, het jaar van de Watersnoodramp, brak de dijk door bij polder De Eendracht. De zomer die erop volgde, was het extreem heet. Opa heeft zich toen wel afgevraagd of ze op Texel zouden blijven wonen. De kinderen werden groter en Jaap had Ria Witte (van boerderij De Nes) ontmoet, zij trouwden in 1967 en gingen wonen in het arbeiderswoninkje naast De Wamberg op nr 61. Jaap en Ria zijn de ouders van Fedor.
Op De Wamberg werd op dat moment geboerd door de 3 gebroeders Wolf, alle 3 kinderloos. De gebroeders De Wolf gingen stoppen. Het bedrijf was van Van Lanschot dus er moest, voor opvolging, op audiëntie gekomen worden bij Van Lanschot. Er waren meerdere gegadigden om de boerderij over te nemen. Het gesprek werd gevoerd met een werknemer maar Van Lanschot zat op de achtergrond mee te luisteren. Er is ook naar hen geïnformeerd op Texel en uiteindelijk is de keuze op Jaap en Ria Hoedjes gevallen. In 1972 is de familie Hoedjes ook gaan boeren op De Wamberg. Er werd dus gezamenlijk geboerd op 2 boerderijen.
Er zijn mooie verhalen over het verweiden van de koeien. Die stonden in de zomer vaak op De Wamberg omdat daar veel grasland was. De koeien moesten dus een stuk over de Hoofdweg en dan door het land. Fedor en zijn boers, zus, nichtjes en neefjes fietsten er dan omheen om alles in goede banen te leiden. Vaak dwars door de berm en in een dam staan om de koeien een bepaalde kant op te krijgen.
In 1982 konden ze De Wamberg van Van Lanschot kopen. Tot 1994, toen Fedor van school kwam, is er gezamenlijk geboerd. Dat was ook het jaar dat oom Jan stopte met boeren op de Pietershoeve. De tweelingbroer van vader Jaap bleef daar boeren. En Jaap en Fedor boerden vanaf dat moment op De Wamberg.
Fedor heeft een oudere broer Jan, die woont in Heerhugowaard, zus Mariette woont in Den Burg en jongere broer Gerard in Bussum.
In 1998 zijn Fedor en Karen op de Wamberg gaan wonen. Zijn ouders hadden inmiddels een nieuw huis gebouwd op nummer 61. Dat wil dus zeggen dat Fedor en Karen er nu 25 jaar wonen. Vader Jaap is in 2004 het bedrijf uitgegaan. Het was een gemengd bedrijf, ze teelden ook pootaardappelen. Toen het wat minder met vader Jaap ging zijn ze gestopt met de pootaardappelen. Jaap is ongeveer 3 jaar geleden overleden, dat is een groot gemis.
Wie wonen er in de boerderij en wat doen ze?
Fedor is 49 jaar en Karen 47. Ze wonen op de boerderij met hun 2 jongste kinderen Nienke (17) en Roos (12). Maarten, hun zoon is 19 jaar en woont op kamers in Groningen waar hij een HBO studie Bedrijfskunde doet. Nienke zit op de OSG en doet dit jaar Havo-examen. Ze is ook aangenomen bij de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht. Ze doet daar op zaterdag een vooropleiding. Elke zaterdag gaat ze naar Utrecht, bootje 6 uur heen en bootje 19:00 uur terug. Naast die zaterdag is ze door de weeks ook nog een flink aantal uren bezig met het werk voor de vooropleiding. Om aangenomen te worden voor de vooropleiding moest ze een portfolio maken en inleveren. Nienke tekent heel graag en heel goed (vind ik), ze heeft een eigen Instagram account genaamd: “De leukste draws,” met 4078 volgers. Ze heeft een groentetuin aangelegd en heeft een aantal kippen lopen. Ze heeft gitaarles en er staat sinds een aantal weken een piano in huis waar ze ook op speelt. Die muzikale belangstelling is er ook bij Roos. Roos speelt dwarsfluit en heeft veel belangstelling voor de altsaxofoon van haar moeder, de piano heeft ook haar interesse. Roos zit op de basisschool en heeft het daar erg naar haar zin. De muzikaliteit zit in de familie. Karen heeft jaren dwarsfluit gespeeld en sopraansaxofoon bij de Koninklijke Texelse Fanfare (KTF). Nu heeft ze een altsaxofoon gekocht, heeft les op de muziekschool en speelt weer sopraansaxofoon bij KTF.
Het gezin houdt van creatieve bezigheden en de resultaten daarvan zijn in het hele huis te vinden. Karen doet vaak creatieve workshops, b.v. glasfusion bij Marian Witte en ze tekent graag. Achter het huis staat een schuur die er gezellig uitziet, het is een soort honk waar je creatief bezig kunt zijn, knutselen, tekenen of een feestje organiseren.
Karen vertelt over hoe haar familie op Texel is gekomen. Haar ouders komen uit Rotterdam. Haar moeder is geboren in de Texelsestraat en haar vader op het Amelandseplein.
Haar opa was directeur van de HTS in Rotterdam en kreeg de kans om in Durban (Zuid-Afrika) of op Texel een LTS op te richten. Karen is heel erg blij dat hij voor Texel gekozen heeft. Het gezin kwam in 1964 naar het eiland. Het was in die tijd nog wel een cultuurshock van het bruisende Rotterdam naar een caravannetje in een bouwput in Den Burg want de LTS moest nog gebouwd worden. Onder andere Tante Annie Huizinga heeft oma er destijds doorheen gesleept, Dick Huizinga, haar man, werkte ook op de LTS. Opa was dus de oprichter en directeur van de LTS in Den Burg en gaf les in metaalbewerken daarnaast gaf hij ook laslessen aan de boeren op Texel. Na het caravannetje verhuisden opa en oma naar de Beatrixlaan. Karens ouders zijn in 1970 getrouwd en hebben een huis gekocht aan de Wilhelminalaan. Karens drie jaar oudere zus woont in Haarlem.
Fedor en Karen hebben elkaar ontmoet op de LTS ze deden daar beiden mechanische techniek en dat vond haar opa geweldig. Hij zei altijd: “wij metaalbewerkers onder elkaar.” Karen zat in de brugklas en Fedor in de 3e klas. Meneer Wigman, een docent, gaf haar Fedors lesrooster en telefoonnummer met de opmerking dat als het wat zou worden, hij op de bruiloft wilde komen. Dus…. hij werd uitgenodigd. Na de LTS heeft Fedor de Middelbare Agrarische School gedaan en Karen een grafische opleiding.
Hoe ziet jullie bedrijf er uit?
Het bedrijf is van Fedor en Karen samen en bestaat uit een boerderij met melkkoeien (ongeveer 95 stuks) en een boerencamping met 15 plaatsen. Fedor doet het boerderijgedeelte en Karen de camping. Er is 67 hectare eigen grond bestaande uit rechte stukken om de boerderij heen. De koeien hebben het goed, ze liggen op latex koematrassen van 5 tot 6 cm dik, er zijn 2 massageborstels en ze kunnen vanaf het vroege voorjaar (als het weer en het land het toelaten) zelf bepalen of ze naar het land gaan of in de stal blijven. De koeien worden gemolken doormiddel van twee melkrobots. De stal wordt schoongeveegd door een mestrobot. De stal is in 2013 gebouwd. Fedor heeft het hekwerk en de boxen en alle matrassen er zelf ingeschroefd/geplaatst met hulp van 2 anderen. Er heerst in de nieuwe stal een serene rust. Als de koeien loeien krijgen ze bijvoorbeeld vers gras. De koeien reageren heel veel op geluiden die eten voorspellen. Gasten denken soms dat er een koe moet bevallen maar als een koe een kalfje krijgt gaat ze juist niet loeien, want dan zou ze kwetsbaar zijn voor roofdieren. De koeien eten voornamelijk zelf geteeld gras en mais. De melk van de koeien gaat naar Campina. In opdracht van Campina worden er monsters genomen van de graskuil door een onderzoeksbureau, daarna komt de voeradviseur langs om te kijken wat voor een soort koeienbrokken je bij moet voeren. Bij de melkrobot krijgen ze de biksbrokken die ze nodig hebben. Soms voert Fedor aardappels bij. Ze hebben kunststof iglo’s buiten staan voor de kalfjes, daar loopt Fedor langs met emmers melk, later gaan ze naar een groepshok.
De camping is er nu 5 jaar maar ze hebben 19 jaar op de wachtlijst gestaan. Ze hebben wel al vroeg de naam boerderijcampingtexel.nl kunnen claimen.
Ze zijn zelf ook echte kampeerders en hebben bij het creëren van de camping vooral gelet op hoe hun ideale camping eruit ziet. Op de camping heb je meer contacten met andere kampeerders dan in een huisje vinden ze. Op de camping zijn twee veldjes. Het ene veld is speciaal voor campers, maar door de ruime opzet ook geschikt voor caravans en tenten. Het andere veld, met een speeltuintje in het midden, is geschikt voor caravans, vouwwagens en tenten. Een speeltuintje in het midden vinden zij belangrijk, dan kunnen de ouders heerlijk relaxen en toch ook de kinderen in de gaten houden.
De plekken zijn ruim en het verwarmde sanitairgebouw is prachtig met de mooie houten balkenstructuur aan het plafond. De buitendeuren hebben een bijzondere omlijsting, door Fedor gemaakt van het rvs uit de melkput van de oude stal.
Wat zijn jullie hobby’s/nevenactiviteiten?
Fedor en Karen hebben de wedstrijd gewonnen voor het ontwerpen van het logo van het 175-jarige bestaan van polder Eierland. Dat doen ze samen, Karen maakt een ontwerp en dan kijkt Fedor er naar, geeft er zijn nuchtere mening over en dan gaat Karen weer aan de slag, het is echt een gezamenlijk proces. Karen heeft destijds meegewerkt aan het boek: Het rijk van Eierland, een jubileumboek ter ere van het 175-jarige bestaan van polder Eierland. Het is geschreven door Jan Heemskerk met foto’s van René Pop, Karen heeft het boek vormgegeven.
Karen heeft het logo gemaakt voor de actie Vrije Republiek Texel en samen met anderen stickers, vlaggen en folders geregeld o.a. om de actie te bekostigen. De poppen die langs de Pontweg stonden hebben ze ook samen met anderen gemaakt en geplaatst. Naar aanleiding van die actie is politicus Pieter Omtzigt ook op Texel geweest. Als ze over Texel rijdt hebben mensen wel zo’n sticker op de auto, dat vind ze leuk om te zien. Ook ziet ze nog wel eens truien met het logo van het 175-jarig bestaan van Eierland. Karen zit in het bestuur van de Vereniging voor Texelse Kampeer Boeren (VTKB).
Fedor is een creatieve doener: meubels maken, lassen, paadjes van klinkers leggen en daar dan een handige tool voor bedenken, allerlei klussen in de schuur. Als er tijd over is, gaat hij er wel eens op de mountainbike vandoor.
• * https://www.boerderijcampingtexel.nl/
• ** Boerderijenboek – geschiedenis en naamgeving van alle boerderijen op Texel hun eigenaren en bewoners, samengesteld door Cor Reij, Cees Hoogerheide en Karel van Empel.
Staat te kiek/stond te kiek
Door: Anneke en Leo Saal
Staat te Kiek: Wie is dit? Oplossingen kunnen naar rugediek@hotmail.com.
Stond te Kiek:
In “Staat te kiek” ‘stond Linda Daalder. Linda is een geboren durper en woont aan de Postweg nummer 220 en heeft daar een rustig bestaan. Linda is herstellende van een ziekenhuis periode en wensen Linda, namens de rubriek “Staat te Kiek” van harte beterschap.
Weer thuis
Door: Karla van Rooijen- van der Meulen
De zomer is weer voorbij. De scholen zijn begonnen en de avonden worden korter.
De vogels zijn zich aan het verzamelen; ze scheren luidkeels in grote zwermen over het land.
Het riet wordt gemaaid en de sloten kunnen de wolken weer weerspiegelen.
De appels krijgen rode wangen en de takken van de perenboom hangen zwaar naar beneden omdat de boom door de natuur rijkelijk is bedeeld met grote groene stoofexemplaren.
De druiven zijn groot en groen en sappig en de tomaten hebben alle tinten rood en er zijn zelfs diepzwarte; dat is een experiment wat zeer geslaagd is.
De bramen blijven maar leveren net als de Japanse Wijnbes en de aardbeien.
Het is tijd om dat wat er nog is, te oogsten. Het is tijd om deze oogst zo te bewaren dat we er ook in de winter, in de tijd dat het buiten kaal en donker is, nog van dit zomerse zoet kunnen genieten. Dat betekent dagen inmaken. En bijna vanzelfsprekend begint tijdens het inmaken van al deze rijkdom nog een ander genieten. Ook dat is een soort oogst. Het is de oogst van de herinneringen aan die heerlijke avonturen. Avonturen zoals ze juist, of zelfs alleen maar, in de zomer beleefd kunnen worden.
Avonturen waar je in de winter glimlachend aan terug kunt denken, waardoor je weer even een zomers warm gevoel kunt krijgen; een avontuur zoals ik deze zomer heb beleefd met de “Vriendschap”.
Ik weet dat ik het in mijn vorige stuk ook over de “Vriendschap” heb gehad.
Ik hoop dat het niet gaat irriteren, want het is beslist niet mijn bedoeling om jullie als trouwe lezers van “Achter de Rugediek” te irriteren.
Maar juist het schrijven van dat vorige artikel heeft min of meer geleid tot mijn lievelingsavontuur van de afgelopen zomer. Ik werd er namelijk weer even aan herinnerd hoe ik altijd genoten had van de fietsvakanties in de zomers van weleer, waarbij vaak een belangrijke rol voor Texel en voor de vaartocht met “De Vriendschap” was weggelegd.
Voor deze zomer had ik een cursus in het midden van het land geboekt. Ik kon er komen met de auto of met de trein, maar door het schrijven van het artikel besloot ik dat per fiets zou gaan reizen. En zo vertrok ik op een zonnige morgen, ergens in de tweede helft van juli in alle vroegte op de fiets van mijn huis naar het Horntje. Doordat ik nu helemaal in het Noorden van Texel woon, begon de reis met een flink stuk fietsen over het eiland waardoor Texel meteen een vanzelfsprekende rol in de tocht kreeg. Het was even doortrappen, maar na twee dagen was ik keurig op tijd op plaats van bestemming. Ik was erg tevreden over mijn prestatie, vooral ook omdat ik iemand ben die ook met Google-maps in staat is om totaal te verdwalen.
Toen ik aan de fietstocht begon wist ik natuurlijk best dat de fietstocht zoals ik deze nu ging maken heel anders zou gaan als de fietstochten van vroeger. Ik fiets nu bijvoorbeeld op een super-de-luxe elektrische fiets van van der Linde uit de Kikkertstraat met luxe fietstassen in plaats van op een oma-fiets met canvasfietstassen. Ik hoef niet meer allemaal kampeerspullen mee te nemen, want ik overnacht nu deftiger. Ik fiets nu alleen en hoef geen rekening meer te houden met iedereen wat er in het verleden toe leidde dat we vaak even moesten stoppen, iets lekkers tevoorschijn moesten toveren of een paard of geit moesten knuffelen. Dat laatste deel, het deel dat ik geen rekening hoef te houden met anderen, lijkt een voordeel en dat is het ook wel, maar toch was het op een bepaalde manier ook de charme van de tocht. Daarnaast is het voor mij, met mijn stuitend gebrek aan richtingsgevoel, ook best spannend om dit alleen te ondernemen zonder mijn maatje, want hij wist altijd overal welke weg wij moesten gaan.
Maar de situatie is nu zoals deze is en ik nam mij voor om er hoe dan ook een mooie tocht van te maken. En zo ging ik verder op mijn mooie fiets met een fietskaart, Google-maps, ANWB-richtingwijzers en soms aanwijzingen van aardige mensen die ik tegenkwam. Het was mijn idee om van het midden van het land over de Veluwe te fietsen tot de IJssel en deze te volgen en dan via de Noordoostpolder naar Urk, met de boot naar Enkhuizen en daarvandaan naar Den Helder te gaan en zo weer terug op Texel te komen.
De route was goed te doen, maar ik zag er wel een beetje tegenop om met de fiets op de boot in Urk te gaan. Zouden daar net zulke lieve sterke zeemannen zijn als op de “De Vriendschap” die helpen met sjouwen? Een elektrische fiets is zwaar, zeker met twee volgepakte Ortlieb fietstassen. Al snel merkte ik dat ik veel sneller ging dan ik had verwacht. Het was niet zo heel mooi weer, maar toch nog mooi genoeg en de dagelijkse fietstochten die onderbroken werden met het bezoek aan leuke museumpjes, bevielen mij goed. Ik besloot om door te fietsen naar Stavoren. Ook daarvandaan kon ik met de boot over naar Enkhuizen. Toen belde mijn zoon……… Hij zei mij luid en duidelijk dat ik het gewoon aan mijn stand verplicht was gezien ons verleden van fietsvakantievierders die zeer vaak gebruik hebben gemaakt van de veerdienst met “De Vriendschap”, om over Vlieland naar huis te fietsen. Ik wierp nog zwakjes tegen dat het in de bouwvakvakantie niet erg makkelijk is om een slaapplek op Vlieland te vinden…..maar hij zei gewoon dat ik het eerst moest proberen.
Ik vond eigenlijk dat hij een punt had, dus ik ging dadelijk op mijn telefoon zoeken…en zowaar het kon: een slaapplek bij het Posthuys, precies daar waar de truck die ons over de Vliehors naar de steiger van de veerboot brengt, zou vertrekken. Ik was helemaal blij en opgewonden. Het regende al dagen flink en mijn regenpak was niet al te best, maar het kon me allemaal niks schelen want ik ging via de aloude route van het ene eiland terug naar het eiland wat ik nu mijn woonplaats kan noemen.
Op Vlieland scheen de zon. Glimlachend dacht ik: natuurlijk schijnt hier de zon, dat past precies bij mijn stemming! De Truck waarmee ik over de Vliehors zou gaan stond bij het Posthuys. Ik vroeg de mannen of het klopte dat we de volgende morgen naar Texel zouden gaan. Ze zeiden dat dat het geval was, maar ze vroegen ook heel flauw of ik wel zeker wist dat ik naar Texel ging, want Vlieland was toch veel leuker…… ik liet ze maar in hun waan; ik vond Vlieland leuk, maar was toch ook blij dat ik weer naar Texel zou gaan.
Stipt half tien de volgende ochtend meldde ik mij op de afgesproken plek.
De Truck bleek niet de truck te zijn zoals ik hem kende. Het waren nu keurige bankjes met veiligheidsriemen. De fietsen gingen er niet gezellig bij maar moesten op een aanhanger. Gelukkig kreeg ik wel een beetje hulp bij het erop zetten. Ik zocht een plaatsje op een bankje. Tegenover mij zaten twee pubers die een blik hadden zoals alleen pubers die kunnen hebben. Hun ouders en kleinere broertjes en zusjes zaten al op de andere bankjes. Er kwam nog een jongeman en een vrouw met haar zoon. Ik had steeds een beetje een onrustig gevoel. Zou het wel goed komen? Na een tijdje kwam een stoere jongeman de kar in. Het was dezelfde die gevraagd had of ik wel zeker wist of ik naar Texel wilde. Hij hield een soort toespraakje over goed vasthouden en veiligheidsriemen voor eigen verantwoording en toen, ik verwachtte dat we zouden gaan, zei hij dat hij niet zeker wist of het allemaal wel zou lukken. Door de vele regen stond het water extreem hoog op de Vliehors en als het te diep was, zou hij daar niet doorheen kunnen rijden want dat was niet goed voor de auto. Wij snapten dat allemaal best, het was per slot van rekening een hele dure nieuwe truck. De pubers snapten het niet en pakten zuchtend en demonstratief hun mobieltjes. Hun ouders deden nog pogingen om de mobieltjes in te nemen en hen te wijzen op al het mooie natuurschoon, maar dat hielp niet. Alleen toen het hobbelen en bobbelen maakte dat een mobieltje viel en over de grond van de hele truck schoof, waren ze bereid hun liefste schat op te ruimen. Ondertussen reden en reden we. Af en toe stopte de truck en dachten we dat we terug moesten en dan reden we toch weer verder en toen stopte hij heel lang en hoorden we hem telefoneren en toen keerden we om en reden we toch met een bocht weer een andere kant om en toen…..toen zagen we de vuurtoren van Texel en ook zagen we “De Vriendschap” liggen. Ik was bijna thuis!
Maar toen stopten we weer. De stoere jongeman kwam weer binnen. Hij had slecht nieuws. Het water was te hoog, de truck kon er niet door en bovendien zat de veerboot vast en dat was het echte slechte nieuws, want als die boot vast lag dit hoge water dan was dat beslist niet best……..het was zéér de vraag of ze die ooit los zouden krijgen!
Het klonk allemaal onheilspellend. Terug naar het Posthuys. De pubers riepen tegen hun ouders dat ze zeker niet van plan waren om weer te gaan fietsen. De ouders gingen er niet op in en iedereen beraamde zich erop wat hun alternatieve route zou zijn. We gaven elkaar tips en werden, zoals dat gaat in nood, een soort vrienden. Ineens waren we heel snel weer terug bij het Posthuys. De jongeman stapte weer de truck in en vertelde ons dat de veerboot wonder boven wonder weer los was !
Vanmiddag om vijf uur zou hij weer gaan rijden en dan zou het zeker lukken, want dan was het laag water. Hij wenste ons een fijne extra dag op Vlieland! De pubers riepen dat ze warme chocola met slagroom wilden en dat leek ons ook lekker. De pubers eisten hun telefoons weer terug want dit moesten ze beslist aan hun vrienden vertellen. Ik hoorde hen zeggen dat dit de gaafste vakantie sinds jaren was, vooral het fietsen was tof……..
Om vijf uur waren we er weer. We waren nu snel over de Vliehors. Vrij dicht bij de boot stopte te truck. Nog een klein stukje over een zandplaat. Mijn zware fiets zakte gelukkig niet weg. Eindelijk kwam ik aan bij de boot…..en toen, tot mijn grote schrik zag ik dat de loopplank, steil omhoog stond! Hoe moest ik nu met mijn zware fiets omhoog komen? Geen stoere zeeman te bekennen! Gelukkig had ik in de nood vrienden gemaakt. De jongeman die medepassagier was sprong naar voren om me te helpen. Toen ik bovenaan stond en zag dat ik ook nog weer naar beneden moest waren daar twee flinke meiden van “De Vriendschap”! Ze tilden de fiets met vereende kracht naar beneden. Nog een mooi tochtje met de haven in zicht…….terug op Texel. Over de leuke houten steiger, ploeteren met een zware fiets door het zand, bij de Noordkaap omhoog………eindje fietsen….thuis!
Na een heerlijk avontuur weer thuis op Texel!
Wrak Dornier Do 215
Door: Ben Gieze
Het is zomer 1941. Het Engelse leger is nog aan het bijkomen van de nederlaag die werd geleden in Noord-Frankrijk een jaar eerder. De “Battle of Britain” is voorbij en gelukkig is het de Luftwaffe niet gelukt de RAF (Royal Air Force) te vernietigen. Het tegendeel is het geval; deze zomer komen de eerste 4-motorige bommenwerpers in dienst. De Amerikanen doen nog niet mee, dus staat Engeland er nog wel alleen voor. Voorlopig moet de RAF het echter doen met tweemotorige bommenwerpers zoals de Handley Page Hampden, Armstrong Whitworth Whitley en Vickers Wellington. Inmiddels is gebleken dat deze zwak bewapende machines bij aanvallen overdag zware verliezen lijden, zodat vrijwel alleen nog bij nacht bombardementsvluchten worden uitgevoerd. De Duitsers hebben om deze nachtelijke dreiging het hoofd te bieden een verdedigingsgordel aangelegd van Denemarken over Nederland tot ver in Frankrijk. Deze Kammhubergordel, genoemd naar Oberst Josef Kammhuber die dit bedacht heeft, bestaat uit nachtjagers, luchtafweerkanonnen, radarsystemen en zoeklichten.
In de nacht van 6 op 7 juli 1941 werd de stad Münster aangevallen door in totaal 47 Wellingtons. De machines van het 40ste en 115ste Squadron stegen om ongeveer 23.30 op van hun respectievelijke bases Alconbury en Marham in Engeland. Van Leeuwarden, een belangrijke nachtjager basis, steeg een Dornier Do 215 B-5 (registratie G9+OM) op met bemanning piloot Oberleutnant Woltersdorf, radio operator Uffz Held en luchtschutter Obergefr. Kloss. De Do 215 hoorde bij 4./NJG1. Er werd koers gezet naar de radarpost Trimunt bij Marum (Groningen). Een radaroperator op de grond kon dan de nachtjager naar een bommenwerper geleiden.
Het eerste slachtoffer van Woltersdorf die nacht was de Wellington R1063 KO-D van 115 Sqn, die crashte in de Noordzee bij Schiermonnikoog. Er werd van het toestel nog een bericht ontvangen dat ze zouden proberen te ditchen (landen op het water), maar kennelijk is dit mislukt want er waren geen overlevenden. Drie lichamen spoelden aan en de drie anderen werden nooit gevonden.
Het tweede slachtoffer die nacht was de Wellington N2843 BL-L van 40 Sqn, die neerstortte in de Noordzee bij Texel. Het lichaam van de staartschutter spoelde aan op Vlieland. Verder had één bemanningslid zich met zijn parachute weten te redden en landde op Texel achter de boerderij “De Halm” vlak bij het vliegveld. De overige vier bemanningsleden zijn nog altijd vermist.
Tijdens de onderschepping van de BL-L had de staartschutter nog kans gezien om de Do 215 te raken met als gevolg dat beide Daimler-Benz motoren uitvielen. Woltersdorf maakte daarop een min of meer geslaagde noodlanding op het wad dicht bij De Cocksdorp, waarbij zijn beide mede bemanningsleden gewond raakten. Enkele uren later werden ze door een watervliegtuig van de “ Seenotdienst” in veiligheid gebracht.
Het wrak van de Do 215 is op het wad blijven liggen en langzaam in het zand verdwenen. Tot onze vrijwilliger Bram van Dijk in contact kwam met de kokkelvisser Albert Schagen. Deze laatste wist een vliegtuigwrak te liggen op de zuidkant van het Gasboeiengat. Bram ging op onderzoek uit en vond niet alleen het wrak maar kon ook vaststellen dat het de Do 215 van Woltersdorf betrof. In 2001 werden met hulp van Duikclub Texel de twee motoren en een deel van de romp geborgen. Eén van de motoren wordt in ons museum (LOMT) tentoon gesteld.
HERFST en WINTER
Door: Jaap Boon
De “donkere” jaargetijden staan bijna weer voor de deur en voor de veiligheid op de weg altijd weer om extra aandacht van alle participanten vraagt.
Hieronder als geheugensteuntje een aantal punten die wij weer onder uw aandacht brengen.
CONTROLE (samen met uw kinderen) van Fiets, Scooter, Scootmobiel, Auto
- Verlichting
- Profiel Banden
- Richting aangevers
- Remmen
- Ruitverwarming
- Antivries in ruitewissers
Voer de controles regelmatig (b.v. ieder weekend) uit.
Bespreek ook met uw kinderen vaak voorkomende gevaarlijke situaties als b.v.
- Aanpassen bij slecht zicht door regen, sneeuw, mist
- Gevaarlijk wegdek door modder, bladeren, regen, sneeuw
- Daardoor slecht zicht voor (afslaande of achteruit rijdende) bussen, vrachtauto’s.
- Slingeren van jezelf en anderen door rukwinden
- Slecht uitzicht van verkeer dat uitritten verlaat
- Slecht uitzicht van overstekend verkeer (ook voetgangers)
Probeer U aan te passen om het voor Uzelf en anderen Veiliger te maken.
Voetgangers, U bent ook verkeersdeelnemers !
LATEN WE ELKAAR HELPEN OM DE VERKEERSVEILIGHEID TE VERHOGEN !!!!
Blijf kijken!
Door: Klaas de Jong
Wespendieven in aantocht!
De dagen worden weer korter, vogels trekken naar het zuiden en hele volksstammen groengebroekte figuren sluipen ’s morgens vroeg, zwaar van de apparatuur, door bos en duin op zoek naar de ultieme vogelsoort. Het najaar is in aantocht! Een interessante doortrekker is de Wespendief. Het is een buizerdachtige roofvogel die in Nederland vooral op de Veluwe broedt, omdat-ie feitelijk uitgestrekte bossen nodig heeft. Zo is hij altijd verzekerd van genoeg wespennesten in de buurt. Op wonderbaarlijke wijze vinden ze wespennesten van grote afstand en dus moeten ze in de winter, bij gebrek aan wespen en hun respectievelijke -nesten, weg uit Nederland.
Op Texel broeden geen Wespendieven, maar omdat Texel wel op de trekroute (de ‘East-Atlantic Flyway’) ligt, komen er zowel in voor- als najaar wel eens een paar op Texel langs. Vorige week hadden we geluk en was er een eerstejaars vogel geland bij de Mokbaai. Hij bleef een paar dagen en veel mensen hebben hem (of haar) kunnen bewonderen. De gele washuid op zijn snavel vertelt dat de vogel dit jaar geboren is. In vlucht zag je ook de kenmerkende onregelmatige streping op de onderstaart, waar je de Wespendief op afstand aan kunt herkennen. De Buizerd heeft daar een fijnere en regelmatigere streping. Het advies is dus, zeker in de trektijd, om iedere vermeende Buizerd even goed te checken.
Veel plezier!
Blijf kijken!
www.vogelsoptexel.nl
Alzheimer Café
Programma Alzheimer Café Texel najaar 2023
Donderdagmiddag 21 september is het Wereld Alzheimer Dag (WAD), met als thema ‘Samen aan tafel’. Vrijwilligers van het Alzheimer Café hebben een afwisselende wandel/puzzeltocht voorbereid voor mensen met dementie en hun begeleiders. Er wordt een route van circa 1,7 km door Den Burg gelopen, afgewisseld met verschillende activiteiten en rustmomenten. De route is ook geschikt voor mensen in een rolstoel. Tussendoor en na afloop krijgen de deelnemers iets lekkers aangeboden en de middag wordt besloten met een drankje en een muzikale bijdrage van Francien Dijt en Gerrit Terpstra. Aanmelden vóór 14 september op e-mailadres jacolien.vankooten@omring.nl of schriftelijk t.a.v. WAD, Vuurvlinder 32, 1791 TM Den Burg. Vol = vol! Graag namen en telefoonnummers van de deelnemers doorgeven. Het verzamelpunt van de tocht is bij De Witte Burcht aan de Molenstraat. De middag duurt van 14.00 tot 17.00 uur.
26 september
Documentaire Wei. Zorgen voor pap. Filmmaker Ruud Lenssen volgt zijn vader Jac nadat hij de diagnose dementie heeft gekregen. Terwijl Jac vasthoudt aan zijn idyllische wei, worstelt moeder Ria met haar rol als echtgenote en mantelzorger. Ondertussen komt een onvermijdelijk afscheid steeds dichterbij. De documentaire toont de impact van dementie op een gezin. Ruud Lenssen (34) filmde zijn ouders de laatste twee jaar die zijn vader nog thuis kon wonen. Het resultaat is een intieme film waarmee hij de worsteling rondom dementie bespreekbaar wil maken.
31 oktober
Ginger Breeveld, Specialist Ouderengeneeskunde van Geriant, geeft uitleg over de verschijnselen en verschillende vormen van dementie. Dementie is een verzamelnaam van veel verschillende ziekten, die zich niet alleen bij ouderen voordoen. Komt dementie tegenwoordig vaker voor op jonge leeftijd? Wat te doen bij een niet pluis gevoel, als je partner of familielid verandert, dingen vergeet, somber of onverschillig is? Hoe wordt de diagnose gesteld en waarom?
28 november
Jeske Mak, fysiotherapeut, gespecialiseerd in sensorische informatie verwerking bij mensen met dementie. Bij dementie is er vaak sprake van verstoring van de zintuiglijke waarneming. Prikkels komen sterker of minder sterk binnen, waardoor iemand met dementie de informatie uit de omgeving anders waarneemt wat de oorzaak kan zijn van onbegrepen gedrag of bijvoorbeeld evenwichtsproblemen. Uitgebreide uitleg over over- en onderprikkeling, praktijkvoorbeelden en hulpmiddelen komen aan bod.
19 december
Een informele en gezellige avond met muziek van Scheepstuig. Met een hapje en een drankje sluiten we het jaar 2023 af.
Texels Welzijn
Texels Welzijn vormt een belangrijk aanspreekpunt voor inwoners van Texel met vragen, wensen, zorgen en ideeën op het gebied van welzijn en maatschappelijke ondersteuning. We denken met je mee en gaan met jou op zoek naar oplossingen op maat.
Op de even weken ben ik, de dorpswerker (Tanja Klaassen) aanwezig bij de koffie inloop van 10:30 tot 11:30. U kunt dan bij mij terecht voor vragen, informatie of het maken van een afspraak.
Natuurlijk bent u ook welkom om gewoon een kopje koffie mee te doen!
Komt het niet uit of wilt u liever op een ander tijdstip of andere plek afspreken dan kunt U altijd bellen of mailen, een app bericht behoort tegenwoordig ook tot de mogelijkheden!
De Buureton, Beatrixlaan 43 Den Burg | geopend van ma. t/m vrij, van 8.30 – 17.00 uur | tel. 312696 | welzijn@texelswelzijn.nl
Tanja Klaassen Tel: 06 839 317 03 of per mail: t.klaassen@texelswelzijn.nl
Kookcursus voor mannen
Texels Welzijn start vanaf woensdag 11 oktober 2023 weer een kookcursus (6 lessen) voor mannen. De cursus wordt gegeven door Brenda Verhagen.
De cursusavonden vinden plaats op woensdag 11 oktober, 1, 8, 15, 22 en 29 november van 17.30 – 20.00 uur in de keuken van de OSG. Cursuskosten: € 65,00 (excl. kosten ingrediënten). Reageer snel, want vol is vol!
Voor info en aanmelding: Texels Welzijn, tel. 312696 of mail naar welzijn@texelswelzijn.nl
Actie Energiesolidariteit Texel verlengd
Texelaars die door de gestegen energiekosten in problemen zijn geraakt, kunnen nog tot 31 december 2023 een aanvraag doen voor een financiële tegemoetkoming.
De actie is bedoeld voor huishoudens die in de problemen zijn gekomen door de gestegen energiekosten. Zij kunnen een tegemoetkoming aanvragen van €380,- (voor huishoudens zonder kinderen) of €760,- (voor huishoudens met kinderen). Dit bedrag wordt rechtstreeks aan de energieleverancier betaald en kan worden aangevraagd bij Texels Welzijn, tel. 0222 312696. De aanvraag is eenvoudig en wordt met respect voor de privacy wordt behandeld.
Het Texelfonds, Stichting Texels Welzijn, Bewindvoering Texel en de Gemeente Texel sloegen vorig jaar de handen ineen en zetten een solidariteitsactie op touw.
Wet Energietoeslag 2023 uitgesteld
Omdat het kabinet is gevallen, is onduidelijk wanneer de wet Energietoeslag 2023 behandeld wordt. Pas als deze wet is aangenomen kan Gemeente Texel de energietoeslag 2023 toekennen. Heb je in 2023 een voorschot ontvangen, dan krijg je de rest van het bedrag van de energietoeslag 2023 automatisch op je rekening zodra gemeente Texel dat kan toekennen.
Ook voor inwoners die nog niet eerder de Energietoeslag hebben aangevraagd maar dat alsnog willen doen geldt dat het pas kan als de wet Energietoeslag 2023 weer wordt aangenomen.
Neem gerust contact op met Texels Welzijn als je meer informatie wil over deze Energietoeslag.
Interdans Texel
Interdans Texel, vereniging voor werelddans (volksdansen), start op woensdagavond 6 september a.s. weer met de wekelijkse dansavonden waarop een gevarieerd internationaal dansprogramma wordt aangeboden. Werelddans is de verzamelnaam voor dans uit alle culturen van de wereld met een grote verwantschap met wereldmuziek. Het gaat om de oorspronkelijke dans van een streek, bevolkingsgroep of cultuur. Verschillende vormen als kringdansen, rijdansen, en parendansen (twee-of viertallen) komen aan bod. Een vaste partner is niet nodig.
Er worden dansen gedaan uit onder meer Griekenland, Roemenië, Turkije, Armenië, Israël, Hongarije, Kroatië, Macedonië, Servië, Amerika en Nederland.
Dansen vergroot je muzikaliteit en ritmegevoel, het verbetert het geheugen, de balans, het fysiek zelfvertrouwen en de concentratie, mede doordat bewegen op muziek zo’n positief effect heeft op de hersenen. Je gebruikt/traint ook je geheugen, omdat je alle danspasjes moet onthouden. Dansen is goed voor je, omdat bewegen gezond is en het onze stemming verbetert maar het allerleukst is dat we door met elkaar te dansen een gezellige avond en plezier hebben samen.
We dansen elke woensdagavond in dorpshuis De Wielewaal in De Waal, onder de enthousiaste leiding van Henk Janssen. Van 19.45 – 20.45 uur wordt een dansprogramma voor beginners aangeboden, waarna er van 21.00 – 22.00 uur gedanst wordt door de gevorderden. Iedereen van jong tot oud, beginner of gevorderdere danser is bij ons van harte welkom. Heeft u belangstelling? Kom dan vrijblijvend en gratis een avond meedoen. Het zou leuk als bewoners van De Cocksdorp e.o. met ons mee komen doen!
Voor inlichtingen kunt u bellen met Henk Janssen (tel: 06 22171230) of met Kees Veth (tel: 06 30877921 of 313516)
Durperhonk
Beste lezers,
Wij zijn basisschool Durperhonk, de leukste dorpsschool van het eiland!
Op maandag 4 september is het schooljaar 2023-2024 van start gegaan. Met alle kinderen en leerkrachten zijn wij het nieuwe schooljaar ingesprongen.
Dit schooljaar bestaat de school uit drie groepen. Groep 1-2 bestaat op dit moment uit 14 kinderen en juf Jolande en juf Puck geven hier les. Groep 3-4-5 telt 27 kinderen en Johanna en Puck zijn hier de juffen. Groep 6-7-8 heeft 17 kinderen in de klas en juf Kris geeft daar les.
In iedere uitgave van de Rugediek zullen wij verschillende collages plaatsen met foto’s van allerlei dingen die wij meemaken en uitvoeren op onze school.
Namens iedereen van het Durperhonk: veel kijk- en leesplezier!
Inhoudsopgave