Voorpagina
Door: Gerhard Smeenk
Voorwoord
Door: Jaap Boon
FIETSEN
Trap ik ouderwets (dus geen “E”) vanaf de Bunders over de Hoofdweg tegen een stevige bries op, komt er steeds meer geronk over me heen, dus dat wordt effe een tussenstoppie. Manoeuvrerend over de landerijen met percelen aardappels, bieten, mais en grasland (met vee) lijkt boven m’n hoofd tussen de prachtige wolken wel een echte file te groeien. Vliegtuigen in allerlei kleuren en maten, met één of twee trekbladen toeren ze met minder of meer geluid door de lucht, natuurlijk…. ze komen massaal naar de Texel Fly- in !!
Toen ik een jaar of tien was, trof ik het bij mijn oom en tante op boerderij Rio Grande met zo’n vliegtuig, want jazeker het landde plots op het stoppelland. Pech, die lag rap op z’n rug, maar de piloot er gelukkig snel uit. Wat een belevenis, die nog mooier werd toen ik samen met m’n oom in de politie auto vooraan naar de 1e rang mocht. De piloot zocht het vliegveld en had de roze directoire van m’n tante aan de waslijn als windzak gezien !
Daar staand te koekeloeren bekroop met toch het gevoel van enkele grote thema’s die ons zeker ook aan deze kant van de Rügediek bezig houden. Kan zo’n vlieg evenement of de crossbaan straks nog en loopt er dan nog vee en staan er nog gewassen, hoe vaak mag zoiets nog, hoeveel agrarisch blijft, als er wat weg moet wat komt er dan enz. enz.
Veranderingen komen en zijn altijd geweest. In mijn jonge jaren waren er veel boerderijtjes, was 1 of 2 pk voorhanden, verder ellebogen stoom en leerde ik nog met de hand melken, bieten koppen, groep uitscheppen en met kruiwagen over de plank op mesthoop dumpen. Toerisme begon langzaamaan en kwam in de duuntjes van De Sluftervallei zomaar een heus bungalowpark. Ook werk voor lokalen, waarbij mijn ome Willem met een paar maten de bouw van beerputten aannam. Gat in de (duin)grond, mooie put met stenen stapelen, de afvoeren eraan, klaar. Zonde die stenen dachten de mannen, kon je beter voor wat anders gebruiken, gat was toch groot zat. Gaande het seizoen stortte put na put in natuurlijk en was de stank niet meer te harden.
Hoe snel en ingrijpend veranderingen gaan zullen we merken en daarbij hopelijk goed kunnen aanpassen. Afijn, fietsen blijkt dus ook goed voor de geest.
Uitnodiging
Stichting Waterrijke Perspectieven De Cocksdorp
Wat: Opening Wadsteiger en (oude) Gemaal
Voor wie: Voor alle inwoners Eierland
Wanneer: Vrijdag 30 september, 16:00 uur
Waar: Stengweg in De Cocksdorp
Opening!
De Wadsteiger en het Gemaalgebouw zijn klaar! Dat is een feestje waard en daarom organiseren wij een opening. Het polderfeest van 2010 stond aan de basis van onze plannen.
De opening zelf zal worden verricht door Wil Homan, voorzitter Waterrijke Perspectieven De Cocksdorp. Tijdens de opening zal de Eilanddichter van Texel, Fiet van Beek, een gedicht voordragen over de Wadsteiger.
Graag nodigen we u van harte uit hierbij aanwezig te zijn!
Tot Vrijdag 30 september, 16:00 uur!
Bestuur Stichting Waterrijke Perspectieven De Cocksdorp – Texel:
Wil Homan, Melvin Kikkert, Frouwke Eelman, Erwin van der Linde, Jaco Spek en Daniël Bonne
Met ondersteuning van Esther Krijnen en Marcel Uriot
Onze boeren
Door: Marga Boudewijns
Interview met Hans van Exel van Boerderij Lou-Christy, Postweg 17 De Cocksdorp
Hier gebeurde ineens van alles. Midden in Corona tijd verrees naast boerderij Lou-Christy een mooie solide boerderijwinkel met een lange goed geplaveide oprijlaan. Naam van de winkel: ’t Exels Boerderijwinkeltje. Blikvanger van dit geheel was het boerenijs gemaakt van verse melk van eigen koeien en uit ervaring kan ik vermelden dat het erg lekker softijs is. Verder kun je er aardappelen kopen, produkten met Texelse lavendel, bloembollen, er is een melktap en nog meer. Het is zelfbediening.
Vervolgens kwam de hele stikstof crisis en ontvingen zij op de boerderij bezoek van Tweede Kamerlid Pieter Omtzigt waar zij een goed gesprek mee hadden over het stikstofbeleid en waar zij tegen aan lopen* en stond er een artikel in de Texelse Courant waarin Tijs en Abe, de zonen van Hans, aangeven aan wethouden Rikus Kieft, wat zij van de stikstof crisis vinden op Texel en dat zij hun toekomst toch echt als boer zien.** Kortom, redenen genoeg om eens langs te gaan.
Waar komt de naam Lou-Christy vandaan?
De naam is niet gegeven door familie van Hans, de boerderij had die naam al. Wat Hans er van weet is dat het een eerbetoon is aan Dhr. De Cock, de Belg die in 1835 de 11 km lange dijk heeft laten bouwen die Texel aan Eierland verbond en het tussenliggende gebied liet inpolderen. De Cocksdorp is ook naar deze De Cock vernoemd. Volgens Hans heeft boerderij Gend (iets verder op op de Postweg) er ook mee te maken en zijn de namen Lou-Christy en Gend verbonden aan de geboorte- en sterfplaats van De Cock. Ik heb daar even naar gekeken op internet en volgens mij is de geboortedatum van De Cock 13 januari 1800 en de geboorteplaats Gent. De overlijdensdatum en plaats van De Cock zijn dan 4 februari 1848 en Lochristy, een plaatsje vlakbij Gent. *** De Belgische plaatsnamen Gent en Lochristy zijn op Texel verbasterd tot Gend en Lou-Christy. Anekdote van Hans: onlangs stonden er 2 meisjes te springen bij de ingang van de boerderij, toen er gevraagd werd waarom ze zo blij waren kwam de aap uit de mouw, de ene heette Lou en de andere Christy.
Wat is jullie geschiedenis op deze boerderij en wie wonen er nu?
De opa van Hans heeft deze boerderij gekocht. Hij is afkomstig uit Rozenburg bij Rotterdam. Hij was daar boer en werd uitgekocht door een oliemaatschappij. De vader van Hans is op de boerderij geboren in 1927. De boerderij stond destijds 200 meter het land in. In de Russenoorlog is de boerderij plat geschoten. Tot een jaar of 10 a 15 terug heeft er nog een noodwoning gestaan, het witte huisje. De huidige boerderij is in 1947 opnieuw gebouwd. Het huis en de schuur zijn in 1x gebouwd. De hoge schuur stond vroeger tot aan de nok vol met strobalen. Heel hoog boven in zaten lampen. Die konden makkelijk vervangen worden als het stro hoog opgetast lag. Tegenwoordig heb je niet zo veel meer aan de enorme hoogte.
De vader van Hans had een broer die boer is geworden in Amerika, 2 zussen die naar de overkant zijn verhuist en een zus die op het eiland bleef. Hans heeft een broer, Paul, die woont naast hem, hij heeft ook nog 2 zussen die allebei op Texel wonen. Hans en zijn vrouw Svea hebben 4 kinderen, 2 jongens en 2 meisjes. Op het geboortekaartje van zijn jongste dochter heeft hij laten drukken: “Andere naam, andere tijden, maar op Lou-Christy wonen weer 3 jongens en 3 meiden.” De ouders van Hans vertrokken naar Den Burg en Hans en Svea bleven op de boerderij. Dat was wel even wennen voor beiden. Svea, die van haar meisjesnaam Pekel heet, kwam uit den Burg en was de dochter van een restauranteigenaar, ze was niet gewend aan het boerenleven op een grote boerderij en Hans was best wel verwend door zijn moeder en stond er toch wel van te kijken dat zijn brood niet klaar stond na het vroege koeien melken. Maar dat is helemaal goed gekomen, ze zijn nu bijna 25 jaar getrouwd. De kinderen van Hans (52 jaar) en Svea (49 jaar) zijn: Esmee (23 jaar) Tijs (21 jaar) Abe (18 jaar) en Lotte (12 jaar). Esmee is de enige die niet meer op de boerderij woont, zij woont in een huisje in Den Burg met haar vriend, ze heeft de Hotelschool gedaan in Leeuwarden en werkt nu bij Boutique Hotel Texel. Tijs doet HBO Tuinbouw en Agribusiness in Delft in deeltijd, Abe doet een opleiding in de veeteelt aan het MBO in Alkmaar. Lotte is net begonnen aan de OSG en is blij met haar elektrische fiets. Ik vraag Hans ook nog naar de naam van Exel omdat het wel heel erg lijkt op Texel. Hij weet niet waar de naam vandaan komt, er is wel een plaats in Gelderland die Exel heet (gevonden via Google Maps).
Hoe zit jullie bedrijf in elkaar?
Even in een notendop de geschiedenis. Hans en zijn broer Paul boerden samen, het was een gemengd bedrijf met aardappelteelt, wat akkerbouw en de koeien. Hans was van de koeien en zijn broer van de akkerbouw. Hans wilde uitbreiden met de koeien en is toen een samenwerkingsverband aangegaan met zijn neef Henk Broekman van de Hoofdweg. Henk Broekman is een zoon van Maarten Broekman die getrouwd was met een zus van de vader van Hans en dat was tante Joop. Maarten boerde op hoeve Zeeland op de Hoofdweg en Henk heeft die hoeve destijds overgenomen. Paul, de broer van Hans, is een samenwerkingsverband aangegaan met andere boeren in Texelsun. Texelsun stopte en Paul die ook een bloembollenbedrijf heeft is alleen verder gegaan. Sinds 1 januari is het samenwerkingsverband met Henk ook gestopt en zijn Abe en Tijs in het bedrijf gestapt. Svea zit ook in het bedrijf. Dit alles is in onderling overleg gegaan, als voorbeeld daarvan noemt Hans dat hij nog heel gezellig met Henk en anderen op wintersportvakantie is geweest. Abe heeft een voorliefde voor de koeien kant van het bedrijf en Tijs werkt veel bij Paul. Als stip aan de horizon ziet Hans dan ook weer het samengaan van beide bedrijven en dan is de familie cirkel weer rond. Hans en zijn zonen telen dit jaar voor het eerst pootaardappelen, die worden dan in het bedrijf van Paul verwerkt. Het bedrijf beslaat 50 hectare.
Het bedrijf van Paul beslaat 25 hectare. Samen met André van der Heide van boerderij Leiden (heel schuin aan de overkant van de Postweg) heeft Hans nog 40 hectare grond bij het vliegveld, overgenomen van Piet de Wit. Op het vliegveld gaat het om grasland, het gras is bestemd als voer voor de koeien. Dat ze dat over konden nemen kwam heel goed uit omdat Hans stopte met de samenwerking met Henk. Als veehouder moet je een bepaald aantal bunder gras hebben als voer voor de koeien. Het mais voor de koeien telen ze ergens anders.
Ze denken ook wel eens over het starten van een boerencamping. Ik vertel hen dat zij de eersten zij die ik interview die er geen hebben. Hans zelf is niet zo van een winkeltje en een camping. Hij is graag bezig met de koeien en heeft natuurlijk samen met Svea de 4 kinderen opgevoed. Het idee van de boerenwinkel kwam van Tijs en Abe. Toen ze de melktap over konden nemen van Piet de Wit werd het idee gerealiseerd. En zo werd de boerenwinkel op Goede Vrijdag 2022 geopend. De winkel is 7 dagen per week geopend van 9 tot 21:00 uur. Het was een lang gekoesterde wens om het pad dat nu naar de winkel loopt daar aan te leggen. Dat pad liep namelijk altijd vrij dicht langs hun boerderij en daar reden dan de vrachtwagens, tractoren e.d. overheen. Nu is dat oude pad gewoon onderdeel van hun tuin en pas een stuk achter de bomenrij begint het nieuwe pad. Gevolg: meer tuin en meer privacy. In eerste instantie wilden ze de winkel nog in een schuur plaatsen maar dit is beter want iedereen die richting De Cocksdorp rijdt ziet de winkel van verre. Vlakbij de winkel staan de ezels. Svea is op de achtergrond ook werkzaam voor de winkel en werkt in de schoonmaak bij Boutique Hotel Texel. De winkel loopt goed.
Doen jullie ook aan biologische landbouw/veeteelt of natuurbeheer?
Aan biologische landbouw/veeteelt doen ze niet. Ze doen wel aan nestbescherming via De Lieuw in het akkerbouwgebied. Daarnaast bemesten en bebouwen ze de grond bij het vliegveld aan de buitenste meters niet waardoor ze nu nog voldoen aan de akkerranden subsidieregels van De Lieuw die bedoelt zijn om de diversiteit van flora en fauna te bewaren.
Hebben jullie nog hobby’s of nevenactiviteiten?
Daar kan maar 1 antwoord op komen: voetbal. Hans en Paul waren destijds verdienstelijk voetballers, vooral Paul was een hele goede linksbuiten. Tijs en Abe voetballen ook.
• * Texelse Courant van 11-7-2022
• ** Texelse Courant 7-7-2022
• *** https//gw.geneanet.org
Staat te kiek/stond te kiek
Door: Anneke en Leo Saal
Staat te Kiek: Wie is dit? Oplossingen kunnen naar rugediek@hotmail.com.
Stond te Kiek:
Corrie Graaf- Bakker een Oudeschilder, die zich in de Cocksdorp op een fantastische manier is geïntegreerd in de Cocksdorper gemeenschap. Runde jaren aan de Postweg samen met Jan het schilderbedrijf aan de Postweg nummer 215, Jan in de buitendienst, maar je werd, als je wat schildergerei nodig had op een bijzonder prettig manier door Corrie geholpen.
Heeft nu een rustig bestaan aan de Ploosterstraat nummer 9.
TOEN en NU
Door: Jan Kersten (TOEN) en Melle Boudewijns (NU)
TOEN en NU toont beelden uit de Cocksdorp en de polders in het verleden en zoveel mogelijk dezelfde beelden nu.
Dit keer de weg en één van de kerken in de Cocksdorp.
TOEN:
NU:
Kiek achter diek
‘Echt op sienTessels’ met ‘KIEK ACHTER DIEK’ in De Cocksdorp.
De uitvoeringen zijn op zaterdag 5 november in het Eierlandse Huis, De Cocksdorp.
‘s Middags om 15.00 uur. ’s Avonds om 19.30 uur.
Vrijdag 14 oktober start de kaartverkoop in het Eierlandsche Huis.
Eerst voor bewoners van De Cocksdorp en Eierland.
Zaterdag 29 oktober start de verkoop bij Het Open Boek in Den Burg.
De toegangskaarten kosten € 5, inclusief een kopje koffie of thee bij binnenkomst.
We komen op zaterdag 5 november in het Eierlandsche Huis met twee uitvoeringen in het Tessels dialect. Eentje ’s middags en eentje ’s avonds.
Het is onze elfde uitvoering over heel Tessel en de tweede in De Cocksdorp.
De vorige keer hier was op zaterdag 1 november 2014 met ruim 100 toeschouwers in de zaal.
We hebben de belangstelling voor Echt op sien tessels alleen maar zien groeien! Er zijn mensen die alle keren nog geweest zijn.
Nu komt er weer een nieuwe uitvoering in De Cocksdorp. Hier werken 8 nieuwe mensen aan mee, geboren of wonend achter de Ruuge Diek, en onze vaste zangers Gerrit en Aart. Het doet ons heel erg goed, dat nog zoveel mensen het belangrijk vinden, om het Tessels dialect te laten klinken.
Velen zijn er mee opgegroeid en dat willen ze niet zomaar verloren laten gaan.
Want wat is er mooier dan allemaal verhalen, anekdotes, gedichten, sketches en liedjes te horen in het Tessels dialect. Verhalen en liedjes over hoe het nu gaat en vroeger ging in De Cocksdorp en Eierland. Dit alles met een lach en een traan.
We weten dat ze op Durrep en in de polder net weer wat anders praten dan op de rest van Tessel. Dat maakt deze uitvoering heel bijzonder, ‘dus kom luustere en kieke, of aarsom.’
Iedere ‘artiest’ mag 10 minuten optreden. Er zijn 5 optredens voor en 5 na de pauze.
De pauze is een half uur. Dit blijkt echt nodig omdat er altijd veel bijgepraat moet worden.
Je spreekt dan weer eens hele andere mensen, die je in gien tiêde sproke het. Heel leuk!
Wie doen er mee? Hier komen ze:, Martha Witte-de Kindt, Nel Kuip-van Heerwaarden, Jacomien Witte, Hetty Kooger, Gelein Jansen, Piet Zijm, Siem Zijm en Hans Zuidema.
Verder treden op onze vaste zangers Aart v.d Brink en Gerrit Terwindt.
Ina Schrama doet als vanouds de regie, ‘Fon wie bei jee d’r iên?’ en ‘Tussedeurtjes.’
Irene Zegers-Broekman doet de presentatie.
Wee gane ‘r met sien olle foor, om ‘r ‘n merakels mooie uutfoêringe fon te make.
Het bestuur van de HVT en de Dorpscommissie hebben afgesproken om de prijs van de toegangskaarten laag te houden.
Het blijft €5,-
De gedachte hier achter is dat het voor alle Tesselaars mogelijk moet zijn om één van deze uitvoeringen bij te wonen. ’t Tessels is fon òòns ollegaar!
Iedereen moet kunnen genieten van het Tessels dialect.
Organisatie: Dialectgroep van de Historische Vereniging Texel in samenwerking met de Dorpscommissie Eierland/De Cocksdorp.
Postkantoor
Door: Cees Troost
Aan het verzoek van de redactie van Achter de Rügediek een bijdrage te schrijven over het vroegere postkantoor voldoe ik graag.
Eerst iets over mijzelf. Ik ben op 10 december 1946 in Huize Irene in Den Burg geboren maar woonde tot mijn vertrek naar de vaste wal in De Cocksdorp in het vroegere postkantoor, nu het Vogelinformatiecentrum, Kikkertstraat 42. Een wel heel mooie winkel met prachtige producten van hoog niveau. Dit is geen reclame maar wel gemeend. Mijn vader Gerrit Troost was de laatste postkantoorhouder in De Cocksdorp tot 1974 toen er een postagentschap voor in de plaats kwam.
Na mijn HBS-tijd in Den Burg ging ik als zo velen naar de vaste wal voor werk. Uiteindelijk werd ik gemeentesecretaris/algemeen directeur van de gemeente Goirle, de plaats van bekende sporters als Ireen Wüst, Joris Mathijsen, Martin van Geel en Gerben de Knegt. Daarnaast heb ik 25 jaar lesgegeven als docent bestuursrecht en was ik publicist voor diverse vakbladen.
Als ik mij voorstel zeg ik: ik woon in Tilburg maar twee zinnen verder: ik kom van Texel. Want ik ben trots op mijn Tesselse herkomst, een nazaat van Klaas Troost, de man van het Licht van Troost. En nu ik gepensioneerd ben (al sinds eind 2005) komen wij jaarlijks op Texel. Erg leuk vond ik het dit jaar Frans Stolk, een klasgenoot van de lagere school in De Cocksdorp, tegen te komen. We hebben even staan buurten en afgesproken dat ik de volgende keer bij hem op de koffie ga. Nu mijn verhaal over het postkantoor.
De geschiedenis van het postkantoor in De Cocksdorp
De postgeschiedenis van De Cocksdorp begint in 1854 toen ene meneer List het logement “De Hoop” begon en waarin ook ruimte kwam voor zijn medefunctie als “briefgaarder” , dus postkantoor (meer nier, natuurlijk zonder enige voorzieningen). Zijn dochter Marte zette het logement samen met haar man Jacob Buijs (ook al schipper van de postvlet naar Vlieland) voort.
In 1872 kochten die ook het pand “Maris Stella” voor hun al zeer bezige zoon, die daarin het postkantoor voortzette en liet bestieren door ene meneer Monté, die al op een kamer in het gebouw woonde. Het kantoortje viel onder het district Leeuwarden. Geloof het of niet, maar de eerste telegraafverbinding van Nederland was tussen het latere Maris Stella en de vuurtoren. We hebben het dan over 1881. Dit had te maken met de noodzakelijke verbinding op het landelijk net van de kustwacht. Monté werd opgevolgd door ene Buijs, zoon van de postschipper op Vlieland. In 1896 kocht postschipper/brievengaarder Buijs het pand, dat pas later Maris Stella zou gaan heten, en vestigde hierin het postkantoor.
Buijs werd later (ongeveer 1920?) opgevolgd door Helbert Kalis, getrouwd met een zus van mijn oma. Hij vestigde het postkantoor in zijn woonhuis nu Eetcafé De Rog. In 1948 ging Kalis met pensioen. Zijn opvolging is curieus. In die tijd was het nog mogelijk een opvolger voor te dragen. Die moest overigens wel over de nodige bekwaamheden beschikken. Hij stelde mijn vader Gerrit Troost als zijn opvolger voor die al sinds 1940 in dienst was bij de PTT, laatstelijk als plaatsvervangend kantoorhouder in Breezand. In 1948 kocht mijn vader het pand Kikkertstraat 42 en in een achterkamer van 15 m2 kwam het postkantoor, ook bij ons in huis dus! In een kleine aanbouw werd de entree van het postkantoor gevestigd waarin ook nog een telefooncel kwam te staan. In 1964 werd een aanbouw van 45 m2 gebouwd waarnaar het postkantoor werd verplaatst. Hierin zit nu het Vogelinformatiecentrum (na de nodige verdere uitbreiding).
In 1974 werd het postkantoor opgeheven, werd mijn vader postkantoorhouder in Hoogkarspel en werd ons huis Kikkertstraat 42 verkocht aan Kanis, de toenmalige eigenaar van hotel De Hoop. In De Cocksdorp kwam een postagentschap en werd het aantal functies van het postkantoor teruggebracht. In 2001 werd ook het postagentschap opgeheven en was het einde dienstverlening. Tot zover de geschiedenis van het postkantoor van 1854 tot 2001.
De functie van het postkantoor in vroegere tijden
Toen mijn vader in 1948 postkantoorhouder werd was het postkantoor echt belangrijk. Internet, Whatsapp, email, een gsm (mobieltje), mobiel betalen, een tikkie en noem zo maar op, bestonden nog niet. Voor veel was je afhankelijk van het postkantoor. Weinigen hadden thuis een telefoon. Bankzaken gingen vaak via de Postbank die deel uitmaakte van het postkantoor. Geloof het of niet, maar duizenden guldens gestort spaargeld ging in een verzegelde postzak naar Den Helder met een niet beveiligde auto. Met giro kon je nog niet betalen, dat kwam pas begin jaren zestig. Alles betaalde je dus contant, met guldens, en dat geld haalde je op het postkantoor. Ook geldautomaten bestonden nog niet. Die kwamen pas eind jaren tachtig. En als je wilde bellen ging je naar het postkantoor en belde je vanuit de telefooncel. Als jochie vond ik het leuk vanuit de cel mijn vader op het kantoor te bellen. Dat vond hij niet zo leuk. Had je thuis een telefoonaansluiting en werd je gebeld, dan ging dat via het postkantoor. De postkantoorhouder, mijn vader dus, verbond je met stekkers door (je netnummer bestond toen in De Cocksdorp uit 3 getallen) en sprak de woorden “spreekt u maar”. Om die reden hebben mijn vader en moeder na de Waternoodramp van 1 februari 1953 enkele weken in het postkantoor moeten slapen om verbindingen tot stand te brengen en te houden met de medewerkers van Rijkswaterstaat. De post werd dagelijks (behalve op zondagen) bezorgd door de gehele polder Eierland. Expres brieven werden met spoed aan huis bezorgd en er bestonden toen nog (geluks)telegrammen, zeg maar de voorloper van een Whatsapp en/of email. Die werden meteen na het doorbellen bezorgd. Ik zal wat kilometers door de polder gefietst hebben met telegrammen en expressen. Oh ja, de bemensing van het postkantoor was ook bijzonder: mijn vader als postkantoorhouder, mijn moeder als zijn plaatsvervanger, mijn opa als postbesteller, zijn neef Gerrit Bakker en buurjongen Jan Eelman ook als postbestellers. Dat kon vroeger dus nog.
Veel van de functies van het postkantoor waren door nieuwe ontwikkelingen achterhaald zodat de ontwikkeling die leidde tot sluiting van het postkantoor in 1974 begrijpelijk was. Niet fijn voor de durpers, want voor niet alles kon je terecht op het postagentschap (sluiting 2001) en moest je naar Den Burg. En met de opkomst van het internet eind vorige eeuw verdwijnen in toenemende mate fysieke functies en kan je niet meer zonder het internet. Voor meerdere ouderen is dat een probleem en ben je afhankelijk van de hulp van kinderen, vrienden en vrijwilligers. Maar een ontwikkeling die niet is te stoppen.
Tenslotte
Met het schrijven van deze bijdrage moest ik terug de geschiedenis in. Deels lukte dat met mijn geheugen, maar ik heb ook dankbaar gebruik gemaakt van oude Texelse Couranten die je kan vinden op de navolgende site Texelsche Courant – Kranten Regionaal Archief Alkmaar.
Even voorstellen
Door: Karla van Rooijen
Aan de rechterzijde van het Eierlandse huis is een deur. Daar moet ik zijn. Het is nog een beetje aan de vroege kant, maar er staat een bank in de schaduw. Nog geen twee minuten later komt een stralende jonge vrouw aangelopen. Ik heb haar alleen telefonisch gesproken en dus nog niet in levenden lijve ontmoet, maar ik heb meteen het idee dat dit Hanneke Lemstra zal zijn, met wie ik een afspraak heb.
Mijn idee blijkt te kloppen en we schudden elkaar de hand. Na deze hartelijke begroeting gaat Hanneke mij voor naar de studio die zich achter de deur naast het bankje bevindt.
We doen onze schoenen uit in het halletje, zodat we niet onnodig straatvuil mee naar binnen nemen.
Vanuit het donker van de schaduw komen we in een prachtige lichte ruimte. De muren zijn wit en door de dunne gordijnen stroomt gefilterd zonlicht naar binnen. De vloer is licht van kleur. De ruimte is bijna leeg, op een paar kleine attributen en wat matjes na. De ruimte ademt rust en harmonie en er is een bijna serene stilte. Dit is de het werkterrein van Hanneke; hier geeft ze sinds enige tijd haar yogalessen.
Hanneke is geboren en getogen in Den Burg. Haar allereerste ervaring met yoga was een les die op de OSG. werd gegeven door Arien Erkelens. Het raakte haar. Na de middelbare school wilde Hanneke wat van de wereld en ook van zichzelf ontdekken. Ze ging op reis en na een tijd kwam ze uiteindelijk in Wageningen terecht, waar ze een studie Internationale Betrekkingen heeft afgerond.
Tijdens deze studie kwam ze opnieuw in aanraking met yoga. Het was voor haar een openbaring om te ontdekken dat ze na een yogales zich op een hele prettige manier totaal ontspannen voelde. Ze voelde zich als het ware helemaal thuiskomen in haar lijf.
Ontspannen en rust vinden vond Hanneke vaak lastig en dat maakte deze ervaring des te opmerkelijker.
Vanaf dat moment was Hanneke verkocht en bleef ze yogalessen volgen. Vriendinnen van haar gingen naar India om yogalessen te volgen en Hanneke wist meteen: dat wil ik ook want ik wil alles over yoga weten, voelen, ervaren en begrijpen…. Op dat moment was die mogelijkheid er nog niet, maar later heeft ze toch tot haar geluk een opleiding tot yogadocent kunnen volgen.
En nu is ze hier. In de Cocksdorp, waar ze tot grote tevredenheid haar tweede zomer heeft meegemaakt.
Dit is de plek waar haar droom werkelijkheid begint te worden n.l. het geven van yogalessen in een eigen studio.
Hoe is yoga ontstaan en wat was het doel ervan?
Het ontstaan van Yoga gaat terug naar zo’n vijfduizend jaar geleden. Het is ontstaan in India waar het werd ontwikkeld door monniken. Deze monniken mediteerden heel veel, soms uren en dagen achtereen.
Zij ontdekten dat door het vele zitten, hun lichaam heel snel aftakelde. Daarom bedachten ze lichaamsbewegingen die hen niet stoorden in hun meditatie en die ze al mediterend konden doen. De bewegingen zelf ondersteunden en bevorderden zelfs het mediteren. Hoe kan het ook anders: in hun overtuiging zijn lichaam en geest één. Dat betekent dat door het mediteren met de ondersteunende bewegingen het lichaam en de geest met elkaar in evenwicht komen. Voor de monniken en vele anderen die yoga beoefenen is het einddoel:
Totale verlichting.
Hier wordt onder verstaan dat je geest en je lichaam totaal in evenwicht zijn. Het betekent ook dat je loskomt van de materialistische wereld en innerlijk weet en voelt wie je bent.
Ook als het doel van de monniken niet persé jouw doel is, dan is heeft het beoefenen van yoga veel voordelen voor je lichaam:
• Het vergroot je flexibiliteit;
• Het versterkt je spieren;
• Het verbetert je lichaamshouding;
• Het versterkt je botten;
• Het verlaagt je bloeddruk;
• Het verbetert je bloedcirculatie;
• Het verbetert de zuurstofopname
En tot slot…..
• het helpt je enorm om te ontspannen !
En juist dat laatste is natuurlijk in een tijd waarin veel op ons afkomt en veel mensen last van stress hebben door de hectiek van het leven en de eisen die worden gesteld, goud waard!
Wanneer je uitgaat van de gedachte lichaam en geest één zijn, of in ieder geval sterk met elkaar verbonden, dat is het niet zo’n gekke gedachte dat als je lichaam soepel wordt, ook je geest soepeler zal worden. Als dat zo is, dan is het geen gekke gedachte dat yoga je kan helpen om jezelf beter te leren kennen en ook dat je daardoor beter weet wat goed is voor jou in het dagelijks bestaan en welke keuzes daarbij passen.
Het blijkt dat de ontmoeting van mensen en het samen in een groep de yogaoefeningen doen, enorm stimulerend en inspirerend werkt. Hanneke kan tijdens de lessen voelen wat nodig is en zich dan afstemmen op de behoefte van de mensen: steeds inspanning en ontspanning afwisselen. Soms zal ze oefeningen herhalen of vernieuwen. Ze kan de deelnemers stimuleren en eventueel, als dit voor het goede proces noodzakelijk is, corrigeren.
Hanneke is supertrots op de deelnemers van haar lessen. Ze ziet ze iedere les groeien!
Nieuwsgierig geworden en zin gekregen in deze weldaad voor je lijf en voor je geest?
Hanneke heeft nog wat ruimte…..
Volgens mij zijn de yogalessen van Hanneke echt een aanwinst voor de Cocksdorp!
VVN
Door: Jaap Boon
De bomen worden door de stormen weer flink heen en weer geschud, dus zullen de blaadjes binnenkort weer massaal een plekje op de grond zoeken. Zoals we allemaal weten krijg je vaak flinke dikke lagen op voet- en fietspaden, maar ook hier en daar op de weg. Als ze droog zijn kan het al een gladde laag worden, maar als ze nat worden, lijkt het soms wel een baan van een slipschool.
Altijd weer komt dan de veiligheid van verkeers deelnemer in het geding en zijn slip-
en valpartijen niet van de lucht. Help dit zo veel mogelijk voorkomen. Veeg zoveel mogelijk de (openbare) stoep voor uw huis (en misschien ook van buurman/buurvrouw) schoon, want ook de gemeente kan niet alles en zeker niet tegelijk. Maar U kunt altijd de gemeente servicebalie bellen (362121), ook voor plekken die U ergens anders tegenkomt (b.v. fietspaden in het bos) en zal er zo snel mogelijk geveegd worden. En gladheid wordt ook regelmatig veroorzaakt door prut op de wegen, ook zeer gevaarlijk en vooral in donker. Vraag de veroorzaker dit op te ruimen, of bel ook hiervoor gemeente of politie (0900 8844).
Bijna rijden de schoolgaanders weer in schemer/donker naar Den Burg heen en weer. Neem de moeite zelf je verlichting te controleren en in orde te (laten) maken. Vooral goed gezien worden geeft een grotere veiligheid !! Ouders, het is zeker een goede zaak, als U ook daarop controleert. Er zijn tegenwoordig vele soorten simpele maar goede verlichting, waarbij je op de fiets niet eens extra hard hoeft te trappen.
In de onze Noordkop hebben veel huizen ook viervoetige bewoners, die graag worden gelucht als het schemer/donker is en wat heel vaak langs de kant van de weg gebeurt. Of er nu wel of geen lantaarnpalen staan, raden wij de uitlaters met klem aan om (knipper) verlichting te dragen en ook steeds goed op het verkeer te letten. Er wordt niet op gerekend dat u daar loopt en met regen enz. valt u nog minder op dan u altijd al doet. En.. loop LINKS, u ziet het verkeer aankomen !!
Als laatste een tip voor de snel groeiende groep van “E-bikers”, dan wel elektrische fietsen. U rijdt veel sneller dan voorheen, let daarom extra op de omstandigheden van het weer en het wegdek, want u moet nu veel sneller reageren.
Veel veiligheid gewenst !
Hulp gevraagd!
Het gaat goed met Achter de Rügediek; er komen steeds meer artikelen en foto’s binnen. Daarom willen we graag wat meer hulp hebben met het maken van de krant. Alles gaat volledig digitaal, wij zijn op zoek naar mensen die handig zijn met WordPress en/of GIMP en/of Photoshop en/of Microsoft Word. Het digitaal maken van de krant kost je maar een paar uur per twee maanden. Geef je dus op bij mij zodat de krant nog mooier kan worden. Namens de redactie van Achter de Rügediek, Melle Boudewijns (melle@smts.nl).
Blijf kijken!
Door: Klaas de Jong
Tijd voor Bladkoninkjes
Zomerkoninkjes (aardbeien), Winterkoninkjes (superkleine tuinvogeltjes) of kinderen die rond 6 januari zingend langs de deuren gaan (drie koninkjes)? Koninkjes genoeg, maar Bladkoninkjes? Ik kom ze eind september regelmatig tegen tijdens mijn Vogelsafari’s, maar de meeste deelnemers hebben er nog nooit van gehoord. Of als ze er al van gehoord hebben, hebben ze er nog nooit een gezien. Eigenlijk niet zo gek, gezien het feit dat het ten eerste piepkleine vogeltjes zijn (kleiner nog dan een Winterkoninkje!), maar ten tweede dat deze frummeltjes van 9 centimeter helemaal ten oosten van het Oeralgebergte in Centraal-Rusland broeden en normaalgesproken in Zuidoost-Azië overwinteren. Maar de laatste jaren lijkt het aantal Bladkoninkjes dat ergens een verkeerde afslag neemt toe te nemen en jaarlijks komen er inmiddels enkele honderden in Nederland terecht en dus ook enkele tientallen op Texel natuurlijk.
Opmerkelijk is het feit dat het vrijwel uitsluitend om jonge vogels gaat, dus die dit jaar geboren zijn. Alsof ze rond de tijd van uitvliegen massaal op de rand van hun nest gaan zitten en even stoer als verveeld iets zeggen in de trant van: “Pâ-hââp, ik weet heus wel waar Thailand ligt, hoor. Dûh…”, om vervolgens dus vanuit hun geboortebosje ergens in noord-Siberië pal naar het westen weg te vliegen. Iedereen die kinderen tussen de 10 en de 20 heeft, weet waarschijnlijk preciés waar ik het over heb.
De roep van het Bladkoninkje is een langgerekt ‘piezwiet’, dat je meestal al hoort ver voordat je een glimp opvangt van het vogeltje, áls dat überhaupt al lukt. Als je het opzoekt op internet, kun je het thuis oefenen, waardoor het gemakkelijker wordt om ze in het veld ook waar te nemen. Luister bijvoorbeeld eens naar deze opname van dorpsgenoot Arend Wassink, gemaakt bij Dorpzicht: https://xeno-canto.org/337187. Of ga eind september eens mee op Vogelsafari! Dit jaar werd de eerste Bladkoning gemeld op 18 september op de zuidpunt en na drie meldingen op de 19e kwamen er op de 20ste al tientallen meldingen binnen, veelal ook betreffende verschillende vogels. De vogels zijn er, u hoeft alleen maar naar buiten te gaan!
Blijf kijken!
www.vogelsoptexel.nl
Dansen bij de buren
Dansavonden Interdans Texel weer van start.
Interdans Texel, vereniging voor werelddans, biedt vanaf september weer wekelijks een gevarieerd internationaal dansprogramma aan. Werelddans is de verzamelnaam voor dans uit alle culturen van de wereld met een grote verwantschap met wereldmuziek. Het gaat om de oorspronkelijke dans van een streek, bevolkingsgroep of cultuur en wordt in Nederland zowel door professionele dansers als door amateurs uitgevoerd, als theaterdans en als recreatieve dans. Verschillende vormen als kringdansen. rijdansen, en parendansen (twee-of viertallen) komen aan bod. Een vaste partner is niet nodig. Er worden dansen gedaan uit onder meer Griekenland, Roemenië, Turkije, Armenië, Israël, Hongarije, Kroatië, Macedonië, Servië, Amerika en Nederland.
Dansen vergroot je muzikaliteit en ritmegevoel, het verbetert het geheugen, de balans, het fysiek zelfvertrouwen en de concentratie, mede doordat bewegen op muziek zo’n positief effect heeft op de hersenen. Je gebruikt/traint ook je geheugen, omdat je alle danspasjes moet onthouden. Dansen is goed voor je, omdat bewegen gezond is en het onze stemming verbetert maar het allerleukst is dat we door samen te dansen een gezellige avond en plezier hebben.
De afgelopen jaren hebben we ‘aangepast’ moeten dansen (los met afstand in de kring), wat voor iedereen, maar vooral voor beginnende dansers lastig was omdat het ‘houvast’ werd gemist. Nu alle coronamaatregelen van de baan zijn kan er weer zowel met handen vast als, indien gewenst, los gedanst worden. Ook alle dansvormen (rij-, kring, 2-tallen etc.) zijn nu weer mogelijk.
We dansen elke woensdagavond in dorpshuis De Wielewaal in De Waal, onder de enthousiaste leiding van Henk Janssen. Van 19.45 – 20.45 uur wordt een dansprogramma voor beginners aangeboden, waarna er van 21.00 – 22.00 uur gedanst wordt door de gevorderden. Iedereen van jong tot oud, beginner of gevorderdere danser is bij ons van harte welkom. Heeft u belangstelling? Kom dan vrijblijvend en gratis een avond meedoen. Nieuwe leden zijn van harte welkom!
Voor inlichtingen kunt u bellen met Henk Janssen (tel: 06 22171230) of met Kees Veth (tel: 06 30877921 of 313516)
Heri Hodie
Dan is het alweer september! Ook het tennisjaar vliegt voorbij voor je het weet rollen we het nieuwe tennisseizoen in. Maar gelukkig is het nog niet zo ver!
Het kan bijna niemand ontgaan zijn maar eind juli/ begin augustus was het jaarlijkse Robbenjager Open toernooi. Midden in het zomerreces weer naar de baan voor een prachtig toernooi. Nieuw dit jaar was een heuse grasbaan op het voetbalveld. Met behulp van de grasmeesters Erik Hooijschuur en Gert van Klaveren en van tennisnetkoning Jack Knol werd een baan van de kwaliteit van Wimbledon ontwikkelt. Ondanks de oneffenheden in het biljartlaken gaf deze baan net dat beetje extra voor het toernooi. Jong en oud maakte gretig gebruik van deze unieke kans om zijn of haar eerste ervaring op echt gras te beproeven.
Gezelligheid en gekheid zijn twee van de kenmerken van dit succesvolle nummer. Leuk dit jaar was dat Dennis Vonk iedere dag op zijn karakteristieke wijze verslag deed (met foto’s), dank daarvoor. Zo waren de mensen in de huiskamer(s) er alsnog bij. Daarnaast bedacht de toernooidirectie, in een vlaag van verstandsverbijstering, dat het thema van het finaleweekend kerst moest zijn. De banen werden omgetoverd tot een kerstfeest wat door de spelers goed werd ontvangen. Nieuw maar direct succesvol was de loterij met prachtige prijzen gesponsord door bedrijven in en om De Cocksdorp. Al met al een succesvolle week waarin plezier en leuk tennisspel hoogtij vierden.
De scholen zijn weer begonnen waarmee automatisch ook de tennislessen weer van start zijn gegaan. De drukte en gezelligheid tijdens het toernooi hebben de club geen windeieren gelegd. Met 10 nieuwe leden gaan we de tweede seizoenshelft in. Jong en oud, beginner en ervaren iedereen zal onder de begeleiding van Robert-Jan Kleingeld stappen gaan maken in zijn tennisspel.
September is van oudsher ook de maand van de clubkampioenschappen. Deze worden dit jaar nieuw leven ingeblazen. Vanaf maandag 12 september zal er 3,5 week lang gestreden worden om de eervolle titel van clubkampioen. Houdt onze facebook in de gaten voor de wedstrijdinfo.
Ook zullen onze beide competitieteams weer de degens kruizen met clubs van de vaste wal. Extra pikant is dat de dames dit najaar een heuse derby (op 13 oktober) pelen tegen Deuce. Support tijdens deze wedstrijd(en) is van harte welkom! De heren spelen op 30 september en 14 oktober thuis, de dames op 29 september en 13 oktober.
Het is een bomvolle maand want in september vinden ook de Rabo Clubactie en de Grote Club Actie plaats. Vergeet bij de eerste niet te stemmen op Heri Hodie maar ook niet op S.V.C. Met S.V.C. zullen we daarnaast dit jaar optrekken tijdens de Grote Club Actie. Samen sta je immers sterker dan alleen. Mocht je ons aan de deur treffen, koop dan loten hiermee help je onze clubs financieel enorm!
Benieuwd of tennis ook iets voor jou is? Daar kom je maar op één manier achter en dat is door het te doen. Laat het ons weten en hopelijk zien we ook jou snel op de tennisbaan!
Namens het bestuur van tennisvereniging Heri Hodie,
Martijn van der Linde
Voorzitter
Graven achter de Rügediek
Door: Chiel de Graaf
De familie De Graaf in Eierland deel 4
In de vorige drie afleveringen van dit verhaal kwamen onze voorouders vanuit Duitsland via Horn in Limburg en Melissant in Zuid-Holland naar Texel om zich daar uiteindelijk op Bouwlust te vestigen. De naam is in de loop der tijd veranderd van Grab via Graeb en Graef naar De Graaf. Michiel Joh.zn de Graaf is na zijn militaire dienst getrouwd met Marretje Witte en woont op het huisje van Bouwlust. Het is dan rond 1900. Zijn vader Johannes heeft inmiddels Bouwlust verlaten.
Nadat Johannes was overleden heeft Michiel de huur van Bouwlust over genomen. Hij had landbouwonderwijs gevolgd en hij was nogal ondernemend en durfde ook risico te nemen. Hij heeft veel land gescheurd wat al jaren niet geploegd was en daarop een aantal goede oogsten behaald. Ook dorst hij financieel risico te nemen en leende geld om kunstmest te kunnen kopen, iets dat toen helemaal nieuw was. Veel mensen dachten dat zoiets nooit uit kon maar dat viel erg mee en er werd in de jaren daarna een aardige reserve opgebouwd. Michiel was een harde werker en een goede boer en hij ging voor niemand opzij. Hij was ook buiten zijn bedrijf actief, hij was lid van het kerk-en armbestuur, hij was raadslid en hij was medeoprichter van de zuivelfabriek. In 1931 kreeg hij een pauselijke onderscheiding nadat hij 25 jaar in het armbestuur had gezeten.
Thuis gaat het ook voorspoedig, ze krijgen negen kinderen. Drie ervan komen jong te overlijden. De overige 6 kinderen, 1 meisje en 5 jongens, groeien op, gaan naar school en helpen daarna mee op het land. De crisistijd, omstreeks 1930, was een harde tijd. Dankzij het feit dat vader Michiel het land samen met zijn zoons kon bewerken, die aan het eind van de week genoegen moesten nemen met een zakcent, is ‘Bouwlust’ door deze moeilijke periode heen gekomen. Drie kinderen gaan in die tijd de deur uit ,Wim trouwt in 1929 met Annie van Heerwaarden en gaat op het huisje van Bouwlust wonen, Guurt trouwt in 1933 met Jo Beerling en gaat op durp wonen en Johannes trouwt in 1934 met Duut Smit (mijn ouders) en zij gaan bij haar ouders op Weilust wonen.
Kievit de Jonge, de eigenaar van Bouwlust, wilde, voordat de tweede wereldoorlog uitbrak, zijn bezittingen omzetten in geld. In een brief aan Michiel, die het voor-koopsrecht heeft, vraagt hij ’n bedrag. Michiel laat de boel taxeren en schrijft aan Kievit de Jonge terug dat hij het een redelijke vraagprijs vindt, maar omdat de waarde van ‘Bouwlust’ vooral te danken is geweest aan het harde werken van de familie de Graaf, doet hij ‘n tegenbod. Kievit de Jonge gaat ermee akkoord en zo wordt dus Piet de Graaf, de oudste zoon van Michiel, in 1938 eigenaar van ‘Bouwlust’. Kievit de Jonge vertrekt naar Amerika.
De hierna volgende oorlogsjaren zijn zeer ingrijpend voor de familie De Graaf en Bouwlust.
Door afgeworpen brandbommen wordt Bouwlust in 1941 getroffen en de schuur brandt af, het woonhuis blijft behouden. In 1945 tijdens de Russenoorlog wordt de familie nog zwaarder getroffen, Michiel werd op Bouwlust dodelijk getroffen door een granaat tijdens een beschieting van De Cocksdorp vanaf de Noordbatterij en het huisje van Bouwlust wordt tijdens dezelfde beschieting ook getroffen door een granaat waarbij zoon Wim en zijn vrouw Annie zo ernstig gewond raken dat zij daaraan overlijden. Hun 4 dochters overleven de beschieting maar blijven als wees achter. Zij worden later opgenomen in het gezin van Ome Hannes Zoetelief, de timmerman, en zijn vrouw Agatha.
Wordt vervolgt.
Veiligheidsregio
Durperhonk
Beste lezers,
Wij zijn stormend het nieuwe jaar ingegaan! Op de eerste schooldag zijn de kinderen en de juffen de stormbaan opgegaan. Wat een heerlijke start van het nieuwe schooljaar.
We zijn heel blij dat we weer lekker van start mochten. Er wordt alweer hard gewerkt, lekker gespeeld, samengewerkt en veel lol gemaakt.
Het komende jaar zult u hier de foto’s van onze activiteiten voorbij zien komen.
Rugediekies
Rugediekies zijn kleine tekst advertenties, ze zijn gratis voor adverteerders van Achter de Rügediek en kosten 5 euro voor privé personen.
Inhoudsopgave